Door Shanon. Autisme bij leerlingen in de klas. Overprikkeling, moeite met sociale interacties, moeite met flexibiliteit, behoefte aan structuur. Allemaal kenmerken van leerlingen met autisme. Wat is autisme? Hoe uit zich dit bij leerlingen in de klas? Wat kun je doen om tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften?
Een leerling met autisme in de klas
Wat is autisme?
Leerlingen met autisme hebben ernstige problemen met sociale interactie en communicatie. Leerlingen tonen beperkte repetitieve gedragspatronen, interesses of activiteiten. De stoornis heeft invloed op alle ontwikkelingsgebieden. Lees ook het ervaringsverhaal.
Meer informatie over autisme bij kinderen klik hier. Of bekijk het boek Salto.
Kenmerken autisme
Leerlingen met autisme hebben ernstige problemen met sociale interactie en communicatie. Leerlingen tonen beperkte repetitieve gedragspatronen, interesses of activiteiten. De stoornis heeft invloed op alle ontwikkelingsgebieden.
Leerlingen met autisme kunnen de volgende kenmerken laten zien:
- Het leggen van contact met andere kinderen is lastig, hierdoor worden sociale situaties vaak niet goed begrepen.
- Leerlingen met autisme hebben moeite met het herkennen en onderscheiden van emoties en gevoelens, waardoor sociale situaties lastig zijn om aan deel te nemen.
- Een gedetailleerde blik op de wereld is veelal bij leerlingen met autisme te zien, waardoor zij in bepaalde gevallen de grotere context missen.
- Leerlingen met autisme hebben moeite met het leggen van oorzaak-gevolgrelatie.
- Flexibiliteit, organiseren en plannen kunnen lastig zijn voor leerlingen met autisme.
- Oogcontact maken is lastig, omdat dit teveel prikkels geeft.
- Een deel van deze leerlingen heeft last van overprikkeling.
Tips voor leerlingen met autisme in de klas
Structuur:
- Maak gebruik van pictogrammen om de dagroutine aan te duiden.
- Voorkom plotselinge veranderingen in de dagstructuur, waardoor er een beroep wordt gedaan op de flexibiliteit van de leerling.
- Leer de leerlingen om te gaan met veranderingen, door duidelijke afspraken te maken betreft de wijzigingen, waardoor de flexibiliteit vergroot.
- Maak gebruik van stappenplannen ondersteunt met pictogrammen, waardoor denkstappen zichtbaar zijn.
Leeromgeving:
- Maak gebruik van vaste zitplaatsen, waardoor er voorspelbaarheid en duidelijkheid voor de leerling ontstaat.
- Zorg voor een prikkelarme omgeving, waardoor de leerling in staat is om geconcentreerd te werken.
- Gebruik pictogrammen om de hoeken in de klas aan te duiden.
- Maak gebruik van concrete voorwerpen bij het uitleggen van nieuwe leerstof, zodat de leerling de koppeling legt tussen de abstracte leerstof en het materiaal.
- Maak gebruik van voordoen, samendoen en nadoen bij het aanbieden van leerstof, zodat de leerstof beter beklijft.
Taken:
- Geef duidelijke en eenduidige opdrachten bij het uitvoeren van taken, zodat de leerling direct in staat is de taak uit te voeren.
- Maak gebruik van voordoen, samendoen en nadoen bij het aanbieden van taken, zodat de leerstof blijft beklijven.
- Maak gebruik van pictogrammen ter ondersteuning van de denkstappen.
Communicatie:
- Maak gebruik van een visueel communicatiesysteem, waardoor de verbale instructies ondersteund worden.
- Maak gebruik van dagschema’s met pictogrammen, waardoor voorspelbaarheid ontstaat.
- Geef voldoende puzzeltijd, waardoor de leerling in staat is verbale opdrachten te verwerken.
- Gebruik korte en concrete zinnen bij het geven van instructies, zodat de leerling de instructie kan volgen.
- Leg uitdrukkingen, synoniemen en sarcasme uit.
Prikkels:
- Houd rekening met de reactie van de leerling op licht, geluid en geur, waardoor overprikkeling zou kunnen ontstaan.
- Maak gebruik van een zitbal of wiebelkussen bij overbeweeglijkheid, waardoor de leerling zijn lichaam kan inspannen/ontspannen.
Leestips:
- Geef me de 5: Auteur(s): Colette de Bruin, bekijk het hier.
- Autisme op school. Auteur(s): Martine Delfos, klik hier.
- Hulpwaaier autisme in de klas: Auteur(s): Robin Brewer, klik hier.
Meer lezen over leerlingen met autisme in de klas?
