Grondboren  
Grondboren  

GeoWeek – samen op pad om meer te ontdekken over aardrijkskunde

(Gastblog door Emma) Vorige week vond de 11e editie van de GeoWeek plaats! Ruim 4.700 leerlingen doken verspreid door het land, in de wereld van de geografie en de praktijk van het vak aardrijkskunde. Wat houdt dit vak eigenlijk in? En wat kan je er later allemaal mee? Door het volgen van gastlessen, bedrijfsbezoeken en veldwerk komen de leerlingen meer te weten over het vak aardrijkskunde.

Maandag 15 mei

Tijdens de GeoWeek mocht ook ik op expeditie en bezocht ik zes expedities. Maandagochtend begon mijn GeoWeek bij Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard en ging ik samen met hen en een tweede klas van de GSR op expeditie in de Zuidplaspolder. Ondanks het kampioenschap en de huldiging van Feyenoord, waren de leerlingen enthousiast om de expeditie te volgen. Ze ontdekten als snel van alles over de polder. Zo is dit bijvoorbeeld het laagste punt van West-Europa (namelijk ruim 6,5 meter onder NAP), maar ligt hun school slechts enkele tientallen centimeters hoger. Daarnaast zal deze klas nooit meer op dezelfde manier lasagne eten. Om de gevaren van een dijkoverstroming en dijkdoorbraak te illustreren, werd namelijk een ovenschaal gebruikt. Hun nieuwe favoriete maaltijd kunnen wij dan ook al raden! Om de expeditie af te sluiten, zijn we met zijn allen nog naar buiten geweest. Binnen hing een peilschaal met verschillende (water)hoogtes. Door buiten in de polder te staan, naast het gemaal, werd pas echt duidelijk hoe diep -6,5 meter NAP eigenlijk is. Na een korte lunch in het zonnetje was het weer tijd om naar school te gaan, terwijl voor mij de volgende expeditie op het programma stond.

Uitleg over dijken in Gemaal Abraham Kroes
Uitleg over dijken in Gemaal Abraham Kroes

Dijken bouwen bij Stichtse RijnlandenIk vervolgde mijn reis naar een ander hoogheemraadschap, namelijk de Stichtse Rijnlanden. Vanmiddag zou ik ontdekken wat een dijkleger doet en werd er een (stevige) dijk gebouwd. De 2e klas HAVO van het Metis Montessori Lyceum Amsterdam ging aan de slag met de opdracht: stel je bent één dag de baas van het waterschap. Het water in de rivieren Neder-Rijn en Lek staat héél hoog. Je hebt een dijkleger tot je beschikking om dijken te inspecteren. Waar zet jij jouw dijkleger in en waarom?  Met behulp van overstromingskaarten en hoogtekaarten bepaalden alle groepjes waar het dijkleger aan de slag moest gaan. Maar dit was nog niet alles, want er moest ook nog een dijkdoorbraak worden voorkomen. Nadat de groep in tweeën was gesplitst ging iedereen meteen aan de slag. Zandzakken werden aangesleept en de bouwers zorgden ervoor dat er een stevige dijk werd gemaakt. Toen de winnaar al duidelijk leek, zorgde een iets te enthousiaste test voor de stevigheid van de dijk voor een (bijna) dijkdoorbraak, maar door snelle herstelwerkzaamheden wist het team toch nog een gelijkspel veilig te stellen!

Dijken bouwen bij Stichtse Rijnlanden
Dijken bouwen bij Stichtse Rijnlanden

Dinsdag 16 mei

Dinsdagochtend was ik weer vroeg op pad. Deze keer stond er een bijzondere expeditie op de planning, namelijk een VIP-expeditie met rapper, schrijver en columnist Massih Hutak.

Massih Hutak bij de stadswandeling
Massih Hutak bij de stadswandeling

Samen met hem, Reinder Storm (Bijzondere Collecties UvA) en het Driestar College Leiden gingen wij op een tijdreis door Amsterdam. Aan de hand van een kaart uit ca. 1730 beginnen wij onze wandeling door Amsterdam. Er zijn dingen veranderd, maar er is toch ook nog heel wat van de historische kaart terug te vinden in hedendaags Amsterdam. De leerlingen lopen mee, kijken rond en zijn vooral onder de indruk van Amsterdam (druk, veel toeristen, overal fietsers en een echte rapper). Geïnspireerd door alle verhalen van Reinder, nieuwe indrukken van zijn stad en vragen van de leerlingen schrijft Massih een rap tijdens de wandeling die hij na afloop opvoert. Kijk op de GeoWeek Facebook voor een filmpje van de rap!

Uitleg van Reinder Storm over Amsterdam toen en nu
Uitleg van Reinder Storm over Amsterdam toen en nu

Woensdag 17 mei

Woensdag scheen de zon volop en was het tijd om de uiterwaarden bij Beneden-Leeuwen in te gaan. Groep 8 van Basisschool op de Berg ontdekte het planten- en dierenleven in de uiterwaarden, mocht grondboren en er werd een rivier nagebootst.

Grondboren  
Grondboren

Tijdens het wandelen werd er verteld over een eetbare plant die zuur smaakt en dit werd natuurlijk volop geprobeerd. Ook bleek er munt te groeien in de uiterwaarden. De leerlingen plukten de uiterwaarden leeg, zodat ze ’s middags thuis verse muntthee konden drinken. Niet veel later was het tijd om te gaan grondboren. Eerst werd er door de zandlaag geboord waar geen einde aan leek te komen, maar er was toch ook een kleilaag? Na lang boren werd ook de kleilaag bereikt en zagen de leerlingen het verschil tussen deze grondlagen. De expeditie werd afgesloten op het strandje langs de Waal. Hier werd door middel van stenen een rivier nagebootst van de bergen tot aan ‘zee’. En natuurlijk mocht iedereen nog een duik nemen in rivier de Waal!

   Een rivierloop nabootsen
Een rivierloop nabootsen

Donderdag 18 mei

Donderdag heb ik het GeoFort bezocht. Samen met het Rode Kruis verzorgden zij een expeditie over ‘Missing Maps’. Bij dit project worden mensen die in risicovolle gebieden wonen letterlijk en figuurlijk op de kaart gezet. Vandaag moest het Graaf Engelbrecht college uit Breda inwoners van Malawi op de kaart zetten. Na een korte uitleg gingen de leerlingen meteen aan de slag. Ruim een uur lang hebben zij fanatiek (het was bijna muisstil) zitten klikken en het resultaat mag er dan ook zijn. Samen hebben zij 1872 gebouwen en 28 kilometer weg op de kaart gezet! Dit betekent dat er ruim 9000 mensen op de kaart zijn gezet. Mensen die voor 18 mei niet gevonden konden worden!

Vrijdag 19 mei

Vrijdag was al weer de laatste dag van de GeoWeek aangebroken en dit betekende dat ook mijn laatste expeditie op het programma stond. Om de GeoWeek goed af te sluiten was dit niet zomaar een expeditie. Krista Slotboom van het Segbroek College Den Haag nam haar klas mee op expeditie en maakte hier een vlog over!

Schatzoeken d.m.v. een tachymeter   
Schatzoeken d.m.v. een tachymeter

Samen met haar klas nam ze een kijkje bij gemeente Den Haag. Door middel van vier opdrachten kwamen ze meer te weten over de praktijk van aardrijkskunde. In ronde 1 moesten de leerlingen het park naast het stadsdeelkantoor in kaart brengen. Hierbij moesten ze ook rekening houden met de schaal en dus werd er druk gemeten, geteld en gerekend. Ronde twee stond in het teken van GIS. Hoe ziet een goede kaart er uit en hoe zorg je er voor dat je alles duidelijk in beeld brengt door middel van kleur en tekens. Daarna gingen we weer naar buiten en moesten er letters worden gemaakt.

     Coördineren en landmeten
Coördineren en landmeten

Dit gebeurde door middel van coördinaten en landmeten. Toen alle groepjes waren geweest, verscheen het woord GeoWeek. In de laatste ronde gingen we schatzoeken. Een iemand nam de stok mee en met behulp van de tachymeter moest de juiste locatie worden vastgesteld. Eenmaal correct geplaatst kon de schat worden gevonden. Omdat het was gaan regenen, was het na afloop eerst tijd om binnen op te warmen met warme chocolademelk voordat iedereen weer naar school moest. Benieuwd naar het vlog van Krista Slotboom? Klik op de volgende link. Meer filmpjes zien? Ga naar Youtube #Hashtag Aardrijkskunde.

Het einde van deze expeditie betekende het einde van ‘mijn’ GeoWeek, maar niet getreurd. Op www.geoweek.nl zijn verschillende terugblikken opgenomen, er is een blog van Reinder Storm, lokale media hebben de GeoWeek opgepikt en op Facebook en Twitter zijn nog veel meer foto’s en verhalen terug te vinden waarmee je kan nagenieten van alle mooie expedities. Dan rest mij nog één ding: tot volgend jaar!

Lees ook: GEOWEEK – HET KLASLOKAAL UIT EN OP PAD MET GEOGRAFIE