Door Sharona. Bij de start van het schooljaar heb ik met groep 5/6 een activiteit ondernomen om aan de groepsvorming te werken. In deze blog deel ik met je hoe je samen met je groep een gezelschapsspel kunt bedenken, wat de leerlingen ervan kunnen leren en welke valkuilen ik tegen kwam.
Groepsvorming: gezelschapsspel maken
Einde van de grote vakantie kwam dit idee in mij op. Zou het niet ontzettend gaaf zijn als we met de klas verschillende gezelschapsspellen konden bedenken en maken? En die vervolgens ook het hele jaar zouden kunnen spelen? Langzaam kreeg het idee steeds meer vorm en was ik klaar om het uit te proberen. Niet alles liep zoals ik hoopte, maar een leuke opdracht was het wel.
Een voordeel voor jullie, doordat niet alles vlekkeloos verliep, kan ik jullie precies vertellen wat je tegen gaat komen en waar je slimmere keuzes kunt maken.
Het idee in het kort
Het idee in het kort is eigenlijk heel simpel. In groepjes van 4 ontwikkel je samen met je teamgenootjes een heel nieuw gezelschapsspel. Er zit wel een klein addertje onder het gras. Voor je nieuwe spel moet je gebruik maken van 4 bestaande spelelementen.
Elk groepslid neemt namelijk zijn of haar favoriete spel mee naar school om daaruit 1 spelelement te halen welke ze willen gebruiken in het nieuwe spel. Dit spelelement mag wel aangepast worden. Een dobbelsteen met cijfers kan bijvoorbeeld veranderen in een dobbelsteen met kleuren/letters/verzin het maar.
Door samen te spreken hierover en een ontwerp te maken, komen ze uiteindelijk bij een eigen spel. Waar ze natuurlijk zelf ook de regels voor moeten maken.
Benodigdheden gezelschapsspel maken
Voor je gaat starten met deze opdracht is het fijn om vooraf alvast wat spulletjes te verzamelen. De meest basale dingetjes zul je op school vast en zeker hebben liggen, denk aan papier, stiften, lijm enz..
Wil je de spellen wat echter en duurzamer maken, dan is het handig om te kijken of je misschien aan wat houten platen kun komen (om een eventueel spelbord op te maken), oude spellen (je kunt heel goed verschillende oude spelonderdelen gebruiken voor een nieuw spel) en een heleboel dobbelstenen. Op de een of andere manier vinden veel kinderen dat enorm leuk!
De opzet
Er zijn verschillende stappen die je kunt doorlopen om het gezelschapsspel in elkaar te zetten. Online vind je ook tips om een bordspel te ontwerpen.
Stap 1: Welke spelelementen?
De start is om de kinderen hun favoriete spel van thuis mee te laten nemen. Doormiddel van de coöperatieve werkvorm Rondpraat kun je de kinderen kort aan de andere laten vertellen waarom dit spel hun favoriet is.
Als elk kind dat verteld heeft geef ze dan even de tijd om te bedenken wat ze van hun spel graag zouden gebruiken. De dingetjes die ze bedenken kunnen ze voor zichzelf opschrijven op een placemat. Daarna gaan ze samen in gesprek om te kijken welke 4 dingen het worden.
Stap 2: De ontwerpfase
Deze stap vond ik het leukste om te zien. Vanuit de gesprekjes die de kinderen hadden kwamen al snel hele leuke ideetjes voor een gezelsschapspel. Eigenlijk was het niet zo heel moeilijk om het samen eens te worden, want de meeste groepjes vulde elkaar goed aan. Ze trokken elkaar mee in hun enthousiasme. Fijn om te zien, want de groepjes waren puur willekeurig door middel van loting gemaakt.
Om de ideeën stroom een beetje in goede banen te leiden had ik op het bord wat vragen gezet, waar ze het over konden hebben. Vragen als:
– Wat voor een soort spel willen jullie maken? Bordspel/kaartspel/iets anders?
– Welk thema krijgt jullie spel?
– Wat wordt het doel van het spel?
Vanuit deze vragen en de andere dingen waar ze zelf mee komen worden de ontwerpen op papier getekend. Zodat iedereen een idee heeft wat er gemaakt moet worden en wie, wat kan gaan doen. Ze moesten er van mij ook heel specifiek bij zetten wat ze allemaal nodig hadden. Bijvoorbeeld 20 spelkaarten, 2 dobbelstenen, 5 pionnen.
Stap 3: De uitwerking
Als het ontwerp duidelijk is kunnen de kinderen aan de slag. Besteed eerst tijd aan het verdelen van de taken, zodat het voor iedereen duidelijk is wat er gedaan moet worden. Daardoor kunnen ze lekker aan de slag. Zorg ook voor voldoende materialen of de mogelijkheid om wat extra bij te pakken. O en niet geheel onbelangrijk,zorg ervoor dat je een goede plek hebt om alles op te bergen.
Als het gezelschapsspel klaar is, is het tijd om de spelregels te schrijven. Daarbij is het belangrijk dat ze dat zo doen dat een ander het spel goed kan begrijpen en kan spelen. Je kunt ze helpen door de volgende dingen op het bord te zetten:
– Benodigheden
– Doel spel
– Spelregels
– Wanneer heb je gewonnen
Stap 4: Spelen
Eindelijk alles klaar? Dan wordt het tijd om het gezelschapsspel te spelen. Eerst natuurlijk met je eigen groepje, zodat je eventueel wat onduidelijkheden er nog uithaalt en later het spel van een ander groepje. Je kunt elkaar dan ook feedback geven over hoe het spel gaat en of er nog wat kleine aanpassingen nodig zijn.
Valkuilen
Zoals ik al eerder schreef, niet alles liep zoals gepland. Mijn eerste valkuil was de tijdsplanning. Ik had een paar keer een uur uitgetrokken voor deze opdracht. Effectief blijft daar natuurlijk met het pakken van de spullen en alles weer opruimen geen uur van over. Voor ons betekent dat, we de spellen helaas niet afgekregen hebben. Een volgende keer zou ik dan ook een middagje zetten voor het maken van het spel en de kinderen daar ook een stevige deadline voor geven.
Want dat was valkuil 2, de kinderen voelden zeeën van tijd waardoor ze steeds meer gingen verzinnen en maken.
Valkuil nummer 3 was de verdeling van de spullen. Er kwam namelijke een ware run op de oude spellen die er stonden. Heel veel spulletjes vonden gretig aftrek bij de kinderen. En dan vooral de dobbelstenen. Die waren niet aan te slepen!
Valkuil nummer 4 was mijn niet zo’n handige opbergplek. Ik had een van mijn kastjes in de klas gebruikt, wat gelukkig dicht was, want de creatieve chaos die de spellen veroorzaakte oogde niet heel erg opgeruimd ;).
Reactie kinderen
Mijn kinderen vonden het een leuke opdracht om te doen. De leukste reactie vond ik toch wel van een meisje wat thuis (terwijl we dus nog bezig waren met de uitwerking) het gezelschapsspel al met haar oma had gespeeld. Gaaf toch dat kinderen er thuis ook mee verder gaan?
Doelen
Als rasechte onderwijzer die je bent, ben je vast al aan het nadenken geweest over welke doelen je kunt bereiken met deze opdracht. Dat zijn er best wel wat!
Je werkt o.a. aan diverse sociale vaardigheidsdoelen:
- Samenwerken
- Uit komen voor je eigen idee/mening; en het ook durven zeggen als je het niet eens bent met een ander idee.
- Luisteren naar elkaar en begrijpen wat de ander bedoelt
- Aanpassen; je kunt dingen niet altijd op jouw manier doen en zult soms moeten schipperen
Je kunt er ook vanuit de vakgebieden doelen mee bereiken:
- Kunstzinnige oriëntatie: een visueel aantrekkelijk spel maken. Gebruik makend van je eigen ideeën
- Taal: een begrijpelijke handleiding schrijven
- Spelling: foutloos een handleiding schrijven
- Rekenen: op schaal maken van het spel. Het oogt natuurlijk vreemd als je een klein bord hebt, met daarop enorm grote spelstukken.
Kortom genoeg mogelijkheden om te werken aan verschillende doelen en vaardigheden.
Veel ontwerp en speelplezier!
