Voor de groepsvorming is het belangrijk om veel groepsvormende activiteiten en energizers te doen in de klas. Ik geef je allerlei activiteiten bij Gouden weken: groepsvormende activiteiten basisonderwijs.
Gouden weken: groepsvormende activiteiten basisonderwijs
Wat zijn de gouden weken?
In de eerste weken, ook wel de gouden weken genoemd, wordt de groep gevormd. In ongeveer zes weken doorloopt de klas vier stadia
- Forming (oriënteren). Elkaar onderzoeken. De kinderen leren elkaar en de leerkracht kennen. Ze reageren rustig en voorzichtig op elkaar en laten nog niet het achterste van hun tong zien.
Hier moet je dus je eigen regels opstellen en laten zien. Zo doen wij dat in de klas. Als je dat niet doet, staan er bepaalde leiders op die de regels bepalen. - Storming (presenteren). De rangorde wordt gemaakt. Wie zijn de leiders? Wie hoort bij welke groep, etc. De testfase is aangebroken waarop de kinderen elkaar en de leerkracht testen. Het is vaak wat rumoeriger, de sfeer is niet altijd leuk. Het is belangrijk dat conflicten hier opgelost worden. Daarmee voorkom je dat er outsiders komen of de groep uit elkaar valt.
- Norming (normeren). De groepsnormen worden duidelijker. Er ontstaat vriendschappen. Ieders rol wordt duidelijker en waarden en normen worden geaccepteerd. De leiders bepalen hoe iedereen met elkaar om gaat. Als je hard hebt gewerkt met de groep, kun je positieve leiders hebben.
- Performing (presteren). De leiders zijn duidelijk en er wordt een gezamenlijk doel geformuleerd. Als het een positieve groep is geworden, werkt iedereen rustig en geconcentreerd. Er is een prettige sfeer en de kinderen kunnen goed samenwerken. Is er een wat meer negatieve groep? Dan wordt er niet goed gewerkt, is het vaak rumoerig en verzet en concurrentie.
Eventueel is er nog een vijfde, namelijk adjouring. Niet officieel bij de fases, maar het is bij de klas wel de fase van de afsluiting aan het einde van het jaar. Fijn om op een goede manier met elkaar af te sluiten, te evalueren en afscheid te nemen van elkaar.
Sturen in gouden weken
Je kunt anticiperen en sturen als leerkracht in de gouden weken door veel aan groepsvorming te doen. Als je dat niet doet, verloopt de groepsvorming volgens de wetten van de groepsdynamica en kan het dus ook een pittige groep worden, lees ik hier.
Een fijne groep voorkomt veel gedragsproblemen in de klas, dit zet je het beste al aan het begin van het schooljaar neer.
Bekijk ook het sociaal-emotioneel leren spel.
Wat doe je in de gouden weken?
De eerste twee tot zes weken van het schooljaar kun je de gouden weken noemen waarin je vooral op groepsvorming inzet naast de lessen die je geeft (eventueel uit de methodes). De kinderen leren elkaar en jou als leerkracht kennen, je doet veel energizers samen, laat de kinderen veel samenwerken en speelt spellen.
Lees ook dit blog over groepsvorming van Klas van Juf Linda.
Bekijk het Gouden weken lespakket.
Met het lespakket maak je een goede start aan het begin van het schooljaar. Het staat vol tips voor de eerste twee weken, specifiek voor de eerste schooldag en energizers om met je klas aan de slag te gaan. Dit pakket is voor alle klassen in het basisonderwijs te gebruiken. Voor kleuters bestaat ook het Eerste schoolweken lespakket.
10 groepsvormende activiteiten basisonderwijs voor de gouden weken
1. Iedereen aan boord
De groep moet passen in een vooraf gestelde kleine ruimte. Zet de ruimte af met touw of afzetlint. Je kunt de ruimte steeds kleiner maken.
2. Verjaardagslijn
Laat de kinderen in een rij op de datum van verjaardag staan. Januari het eerst, december het laatst. Maar! De kinderen mogen er niet bij praten. Op lengte kan ook, dan is het iets makkelijker.
3. Mensen knoop
Start in een cirkel en laat iedereen iemand anders in de groep een hand geven, zodat er een knoop ontstaat. Laat ze de knoop uit elkaar halen zonder handen los te laten.
4. Mensen vorm
Laat de kinderen met elkaar een vorm, letter of woord vormen.
5. Opstaan!
Laat de kinderen met de ruggen tegen elkaar zitten en de armen in elkaar haken. Laat ze zo samen opstaan. Je kunt het uitbreiden door er groepen van te maken met even aantal.
6. Foto finish
Laat de groep als geheel precies tegelijkertijd de finishlijn over gaan. Als er een te laat of te vroeg er is, moet iedereen opnieuw. De kinderen moeten dan wel met elkaar overleggen.
7. Cirkel van vertrouwen
Leg een cirkel in het midden van een groep en laat de kinderen er goed omheen staan. Eentje staat in de cirkel en laat zich rustig achterover vallen met het vertrouwen dat hij opgevangen wordt door de anderen.
8. Samen bouwen
Geef verschillende groepen eenzelfde soort materiaal, zoals droge pasta, blokjes of Lego en geef ze dezelfde opdracht om iets te bouwen, bijvoorbeeld een stevige brug.
9. Hoela-hoep doorgeven
Zorg voor een hoela-hoep en laat de kinderen in een cirkel staan. Hang de hoela-hoep om een arm van een kind en laat iedereen elkaars handen vast houden. De kinderen moeten nu de hoela-hoep doorgeven zonder dat ze de handen loslaten.
10. Marshmallow challenge
Verdeel je klas in groepen. Geef elke groep droge spaghetti, een grote marshmallow, afplaktape en een draad van wol. De opdracht: bouw een zo hoog mogelijke toren met alleen deze materialen. Ze krijgen beperkte tijd, bijvoorbeeld 15 minuten. Deze challenge was zelfs in een TED talk.
Dit ben ik
Laat de kinderen ook eens Dit ben ik blad invullen en/of tekenen. Hiermee laten ze zien wie ze zijn en wat ze leuk vinden.
ENERGIZERS
Met een energizer zorg je voor meer energie in de klas tussen de lessen door. Even bewegen, even iets anders, helpt om daarna weer actief aan de les mee te kunnen doen. Ze leren vaak nog beter met elkaar omgaan, omdat het leuke spelletjes met de hele klas zijn.
COÖPERATIEVE WERKVORMEN
Ik heb allerlei tips voor cöoperatieve werkvormen die je ook goed als groepsvorming in kunt zetten! Ze zijn het hele schooljaar door geschikt. Zoals klassenbouwersen teambouwers.
Contact met ouders
In de eerste weken worden vaak startgesprekken gevoerd. De leerkracht maakt kennis met de ouders van de kinderen. Goed om belangrijke zaken meteen te bespreken en elkaar te leren kennen voor eventuele latere gesprekken. Je kunt ook een brief maken voor de ouders aan het begin van het schooljaar voor alle weetjes over de klas.
Bekijk ook dit boek over de gouden weken.
Ken je ook een leuke activiteit? Zet ‘m hieronder als aanvulling.
Er staan affiliate links in dit blog.