Door Jamie Lee. Hoe bereik je een goede groepssfeer in je klas en hoe houd je dit vast tijdens het schooljaar? Ik ben van mening dat het gaat over afspraken maken en deze afspraken naleven.
Schoolbrede afspraken voor de groepssfeer
Het begint met schoolbrede afspraken die je maakt over problemen oplossen en gewenst gedrag. Er zijn een aantal ‘methodes’ die je kunnen helpen om de groepssfeer te bevorderen. Kanjertraining is daar een bekend voorbeeld van, op mijn school gebruiken we Vreedzame School. We praten en reageren hierdoor in de hele school op dezelfde manier op conflicten en ruzies (hier wordt een onderscheid in gemaakt bij de Vreedzame School). Wanneer de afspraken en aanpakken duidelijk zijn kun je snel de sfeer positief veranderen.
Lees ook: STERKE START IN DE KLAS
Daarnaast hebben wij nog een aantal afspraken met elkaar gemaakt voor de groepssfeer.
Gouden weken
Iedere leerkracht bij ons op school heeft een exemplaar van het boek ‘De gouden weken’ gekregen. Hier kun je nuttige tips uit halen als leerkracht voor de groepssfeer, vooral in je eerste jaren in het onderwijs. De eerste weken van het schooljaar zijn de gouden weken voor groepsvorming, hier wordt dus ook de sfeer van de klas deels bepaald. Op school gebruiken wij de eerste 2 weken alle middagen om hiermee aan de slag te zijn, aan de hand van de lessen van blok 1 van Vreedzame School.
Bekijk het boek hier.
Pauze stoel
Schoolbreed gebruiken wij het begrip ‘pauzestoel’. Iedere klas heeft 1 of 2 pauzestoelen in het lokaal staan. Kinderen kunnen op deze plek gaan zitten of worden gezet om verschillende redenen. Deze stoel is ervoor bedoeld om even pauze te nemen van de situatie die zich heeft voorgedaan en het daarna opnieuw te proberen. Het zitten op de stoel duurt maar een paar minuten en hier wordt nagedacht over een manier om de situatie te verbeteren. Mocht het nadenken in de eigen klas niet werken, kunnen leerkrachten er ook voor kiezen om kinderen op een pauzestoel in een andere klas te laten nadenken om nog verder van de situatie te kunnen nadenken. Hierover kunnen natuurlijk schoolbrede afspraken worden gemaakt.
Classdojo
Om de positieve groepssfeer vast te houden hebben wij Classdojo geïntroduceerd op school. Ieder kind krijgt een monsterpoppetje met zijn of haar naam. Je kunt met dit programma complimenten sterker maken door er een punt aan te verbinden. Waar je punten voor kunt krijgen kun je met je klas afspreken of schoolbreed afspraken over maken. Ik heb vorig schooljaar in mijn klas bijvoorbeeld gebruikt; wat kun je hard doorwerken, of wat ben je snel stil. In het programma kun je ook groepjes maken, zodat je niet alleen individueel maar ook in groepjes complimenten kunt uitdelen. Daarnaast kun je ook heel de klas een compliment geven, met 1 druk op de knop. Ook kun je meerdere kinderen selecteren en ze hetzelfde compliment geven. Ik heb gemerkt dat het versterken van complimenten heel goed werkt. Wij hebben afgesproken dat bij een bepaald aantal punten er een groepsbeloning volgt, zodat ze als groep deze punten willen verdienen. Ook kunnen kinderen bij een bepaald aantal punten individuele beloningen kiezen. Maar ook dit is geheel aan de betreffende leerkracht of school om te bepalen.
Wanneer de schoolbrede afspraken bekend zijn, gaat het om de afspraken die je maakt met kinderen in de klas. Positieve aandacht werkt beter dan correcties, dus probeer eerst de situaties op te lossen met positieve aandacht voor een ander die wel het gewenste gedrag laat zien. En als laatste, misschien wel het belangrijkste, leef deze afspraken ook na. Kinderen houden ontzettend van duidelijkheid en structuur.
Klassenafspraken
Tijdens de eerste 2 weken doe ik, aan de hand van de lessen van Vreedzame School, veel aan groepsvorming en bevorderen van de groepssfeer. Dit gaat op allerlei manieren van samenwerken aan een opdracht, tot samen de taken van de klas bepalen maar ook samen de klassenafspraken maken. Dit zijn de regels van de klas die positief worden opgeschreven en alle kinderen zetten hier een handtekening onder. We zijn samen verantwoordelijk voor het opruimen en netjes houden van de klas. Deze gezamenlijke verantwoordelijkheid zorgt ook voor groepsgevoel.
Lees ook:LEKKER WERKEN: EEN POSITIEVE GROEP
Hoe zorg jij voor een goede sfeer?
Afbeelding: education, school and people concept – happy smiling students showing thumbs up over classroom background Door Syda Productions
