Invalleerkrachten in België de klos

Invalleerkrachten in België de klos

Door Sharona. Ik heb al vaker geblogd over de situatie van invalleerkrachten in Nederland. Vandaag wil ik jullie een kijkje geven in de onderwijswereld van onze Belgische collega’s. Waarom? Om ze een hart onder de riem te steken, want de verhalen die ik lees liegen er niet om. Werken met een vaste benoeming in België lijkt een ware zeldzaamheid. 

Werkzekerheid
Oké, ik weet het, ik mag niet klagen. Ik heb dit jaar een jaarcontract bij een invalpool.
Nog niet die eigen klas voor een jaar die ik graag wil, maar ik heb inkomen en (een soort van) werkzekerheid voor één jaar lang. Een jaar waarin ik niet stad en land hoef af te zoeken naar vacatures, een jaar waarin ik bij een stichting hoor, scholing krijg en ontwikkelgesprekken. Enig nadeeltje is dat ik ’s ochtends toch nog bij de telefoon of computer zit te wachten op een oproep. Hoe anders is het bij onze zuiderburen. Verhalen van leerkrachten die soms al tientallen jaren invallen zonder vaste baan zijn helaas geen zeldzaamheid.

Juf Nancy
Ik kwam in gesprek met juf Nancy. Een enthousiaste juf die al 22 jaar werkzaam is in het onderwijs. En al 22 jaar zonder vaste benoeming. Elk jaar moet ze maar weer afwachten of ze mag starten op 1 September. Respect voor haar, want ik zat eind vorig jaar met mijn 7 jaar al op een breekpunt. 22 jaar waarin je iedere keer maar weer moet afwachten hoe lang je zomervakantie nog zal duren. 22 jaar lang op scholen solliciteren, wat in vakanties erg lastig is, omdat die directeuren ook met vakantie gaan. Ja, ik weet het, jullie hebben het ook nodig en verdiend. Maar wat zou ik er veel voor overgehad hebben als ik elke vakantie door had kunnen solliciteren zodat ik een baan zou hebben aan de start van het schooljaar. Juf Nancy gaf aan dat ze dit jaar voor het eerst sinds lange tijd startte aan het begin van het schooljaar.

Werksysteem België
Hoe kan dat dan? Zullen jullie je afvragen. Daarvoor is het nodig om wat meer te vertellen over het werksysteem. Een systeem dat voor insiders al vreselijk ingewikkeld in elkaar zit en voor buitenstaanders nog moeilijker te volgen is. Maar ik zal een poging doen het jullie uit te leggen (en stiekem kijken of ik het goed begrepen heb).
Een benoeming op een school krijgen, kan alleen als er uren vrij komen (doorgaans door een pensioen) en je een TADD-er bent. TADD staat voor tijdelijke aanstelling van doorlopende duur.
Zodra er uren vrij komen binnen een stichting wordt er uit alle leerkrachten die de status van TADD-er bereikt hebben door de stichting een nieuwe leerkracht gekozen. Ook voor vervangingsuren gaan TADD-ers voor op leerkrachten die deze status nog niet bereikt hebben.

Lees ook:DE INVALLERSDIP

TADD-ers
Als je nu denkt dat een TADD-er veilig is en altijd werk heeft, dan heb je het helaas mis. Als er binnen een stichting geen uren meer zijn, dan zal je helaas worden ontslagen en ben je je status kwijt.
Tadd-er word je op het moment dat je (binnen 5 jaar) 720 dagen binnen een stichting hebt gewerkt in eenzelfde baan. Je hebt verschillende banen, onder andere: turnjuf(gymjuf), zorgjuf (bij ons een remedial teacher), ASV leerkracht (speciaal onderwijs), zorgcoördinator (beetje zoals de ib-er bij ons).

Even een simpel rekensommetje:
Het schooljaar telt 10 schoolmaanden met ongeveer 40 schoolweken, waarin 5 lesdagen zitten.
40 weken x 5 dagen = 200 lesdagen per jaar
720 lesdagen : 200 lesdagen = 3,6

Dus voordat je een TADD-er kunt zijn, zal je in het gunstigste geval minstens 3 jaar (en een beetje) fulltime bij een scholengemeenschap moeten werken. Lastig als je op 1 september nog geen werk hebt. En dan moet je ook nog eens oppassen dat je alle uren die je werkt in dezelfde functie werkt. Als je in het lager werkt en je gaat daarna vervangen bij kleuters, ook al is dat in hetzelfde scholengemeenschap, telt dat niet mee voor je 720 dagen. Werk je een maand als turnjuf en daarna als zorgjuf tel je weer van begin af aan op.

Lang werken voor vast contract

Zien jullie het al voor je? Dat we hier in Nederland zeggen: ‘Nou werk eerst maar eens 720 dagen voor ons (in 5 jaar!) in dezelfde functie en daarna zullen we wel zien of we vaste uren voor je kunnen vinden.’ Jullie begrijpen vast wel dat de Belgische werkgevers dezelfde truc toepassen als de Nederlandse werkgevers hier bij ons. Zodra we hier aan ons 6e contract zitten worden we tijdelijk op non-actief gezet, onze Belgische collega’s dus ook zodra ze hun 720 dagen bijna gehaald hebben.
Verschilletje is dat wij in onze contracten speling hebben. Een losse dag telt al mee voor onze benoemingen en in theorie (de eerste die dit in de praktijk heeft meegemaakt moet ik nog tegenkomen) zouden we na 6 losse dagen al aangenomen kunnen worden. In vaste dienst!
Hoe erg moet het dan zijn als je meer dan 3 jaar je uiterste best gedaan hebt voor een klas, school, stichting en dan uiteindelijk te horen krijgt (net voor je bij je felbegeerde status van TADD-er komt) je je spullen kunt pakken en moet gaan.
En dan laat ik het systeem voor het verkrijgen van een uitkering nog maar even buiten beschouwing, want ook dat is ingewikkeld en moeilijk volgbaar.

Facebookgroep Leerkrachten zonder werkzekerheid
Om iets aan de situatie van invalleerkrachten in België te veranderen is de facebookgroep Leerkrachten zonder werkzekerheid opgericht.
Zij hebben onder andere de doelen:
– Dat diversiteit in werkervaring geaccepteerd wordt en mee telt in het behalen van een TADD status
(lijkt mij heel logisch, ik heb het idee dat directeuren hier mijn uitlopende CV vaak een plus vinden. Ervaringen opgedaan met verschillende doelgroepen, maakt van mij een rijkere leerkracht)
– Gelijke rechten bij o.a. zwangerschapsverlof. Nu krijgen vastbenoemde mensen meer uitkering dan de invalleerkrachten. (Hmmm, gelijke rechten zouden we hier in Nederland ook nog iets mee kunnen…)
– Soort oprichting van een invalpool. Een plek waar jonge leerkrachten verder kunnen groeien in het vak en op kunnen klimmen naar een vaste benoeming.
(Ik ben blij dat we, ondanks dat het systeem in Nederland aan het veranderen is, invalpools hebben. Deze hebben we al jaren voorzien van werk en mogelijkheden. Dat gun ik onze collega’s ook!)

Deze groep hoopt de Minister van onderwijs (mevrouw Crevits) te bereiken en te bewegen iets aan hun situatie te veranderen. Helaas lijkt het erop dat de minister daar nog niet heel ver in gekomen is.

Daarom kan ik niet anders dan nog één ding te schrijven:

Beste mevrouw Crevits,

Ik begrijp dat ik als buitenstaander en buitenlander weinig recht van spreken heb. Het Belgische werksysteem zit ingewikkeld in elkaar en ik heb mijn best gedaan om te begrijpen hoe dit werkt. Naar wat ik begreep, is het zelfs voor de mensen die werkzaam zijn in uw onderwijs een ingewikkeld systeem, dus vergeef me als ik het één en ander verkeerd interpreteer.
Naarmate ik meer las, meer hoorde en in gesprek ging met mijn Belgische collega’s, ben ik erg blij dat ik in Nederland een invalster ben. Akkoord, ik heb ook nog geen vaste baan (na 8 jaar) en hier is de wet- en regelgeving rondom invallen op scholen ook scherper aan het worden. Maar wat ik u wel kan zeggen, is dat ik nog steeds (al is het soms een klein puntje) licht zie aan het einde van de tunnel. Ik heb er goede hoop op, dat ik over niet z’n lange tijd eindelijk mijn felbegeerde eigen klas krijg.
Hoe anders is dat voor uw invalsters (excuus, voor het gemak spreek ik in vrouwelijke vorm, maar er zullen zeer zeker ook mannelijke invallers zijn)? Ik schrok enorm van de verhalen van juffen die al meer dan 20 jaar op zoek zijn naar een benoeming. Al meer dan 20 jaar niet weten of ze op 1 september zullen starten of niet. Al meer dan 20 jaar hun vakantietijd opofferen om talloze brieven te sturen. Invalsters die al jaren steeds meer kilometers gaan maken (en dus langer thuis bij hun gezin weg zijn), omdat ze bij de scholen in de buurt niet meer mogen werken. Ik weet niet of ik dit 20 jaar vol zou houden, aangezien ik vorig jaar al even met de gedachte speelde om dan maar iets anders te gaan doen.
Maar beste mevrouw Crevits mag ik u alstublieft één advies geven?
Koestert u alstublieft deze mensen, maar ook zij die korter op zoek zijn, want geloof mij, mensen die 5, 10, 20 of meer jaar van hot naar her gaan, in onzekerheid leven, hoop hebben en heel, heel graag in het onderwijs willen blijven werken zijn de leerkrachten die uw kinderen verdienen! De passie die zij hebben, de overtuiging, de liefde voor kinderen, de kennis en vakmanschap maakt uw onderwijs alleen maar rijker.
Met vriendelijke groet,
Een inval-collega uit Nederland.

Willen jullie in een reactie hieronder onze Belgische collega’s een hart onder de riem steken? Want kanjers, dat zijn het zeker!

Lees ook: LERARENTEKORT OF INVALLERSTEKORT?

Uitgelichte afbeelding: Shutterstock

BewarenBewarenBewarenBewarenBewarenBewaren