Helaas overkomt het me nog wel eens: ik spreek een wat meer autoritair persoon of iemand met een hele duidelijke mening en meteen maak ik mezelf kleiner dan ik ben. (En ik ben al behoorlijk klein haha). Ik word onzeker, mijn innerlijke criticus gaat aan en ik weet niet meer wat ik moet zeggen. Door oefening kom ik hier wel steeds meer overheen. Die tips wil ik je graag meegeven, want het is zo belangrijk om van je te laten horen op school!
Laat je horen op school, tips
Waarom je mening verkondigen?
Het ervaren van autonomie blijkt één van de belangrijkste kenmerken voor het ervaren van werkplezier. De zelfdeterminatietheorie van Decy & Ryan werkt niet alleen voor je leerlingen, maar ook voor jou! Van je laten horen geeft je energie, je bent meer betrokken bij de school waar je werkt, het vergroot je welzijn, zorgt voor meer doorzettinsvermogen en je bent creatiever en gezonder. Bekijk ook dit filmpje dat ik mocht opnemen voor de kenniscommunity.
Waarom vind ik dat zo belangrijk?
Ik kan het niet uitstaan hoe er over ons en ons vak als leerkracht gesproken wordt. Soms zo neerbuigend. Er wordt dan gezegd dat er veel collega’s zijn die hun professionaliteit niet op willen pakken. Dat ze alleen maar voor hun eigen hachje gaan en niet willen bijdragen aan school. Daar word ik boos van. Ik denk dat het grotendeels onwetendheid is. Dat we niet genoeg weten wat onze rechten zijn en die al helemaal niet durven op te pakken. Ik heb het idee dat er een cultuur in het onderwijs ontstaan waarbij wij als leerkrachten veel over ons heen lieten komen en veelal ja en amen zeiden. Daardoor konden bestuurders en directie steeds meer directief worden. Zodat we nog meer over ons heen lieten komen en directie… Je begrijpt het idee. Ik ben daar klaar mee.
Gelukkig zijn er steeds meer uitzonderingen van teams waarbij er juist wel naar de mening van collega’s wordt geluisterd, zoals in mijn boek te lezen is. Of bekijk eens het onderzoek van Klassewerkplek.
Zou het niet zo kunnen zijn dat we, omdat we die kritiek krijgen, er ook een beetje naar gaan werken? Dat we dus niet voor onszelf dúrven opkomen? Ik denk dat wel, want hoe meer ik schrijf over dit onderwerp, hoe meer ik reacties krijg van collega’s dat ze nu wel steeds meer durven. En dat is mijn doel: dat we zelf onze professionaliteit oppakken. Dat betekent voor jezelf opkomen, je mening uiten, maar ook kritisch zijn op nieuwe ideeën die de school binnenkomen. Niet alles klakkeloos aannemen, maar erover nadenken. Jezelf informeren door vakliteratuur, vaktijdschriften, vakbonden, Lerarencollectief en social media. Weten waar je het over hebt, wat jij wil bereiken als leerkracht voor jezelf en de kinderen en hiernaar handelen.
Tips om van je te laten horen op school
En nu is het aan jou. Ik weet dat het een drempel kan zijn om te vertellen in vergaderingen, naar je directie te stappen of zelfs te praten met het bestuur. Ik had dat ook, geloof me. Maar door oefening wordt die drempel steeds minder hoog. Bij mij is het nu geen flatgebouw meer, maar bij sommige personen enkel nog een kleine hobbel waar ik over kan struikelen.
- Bereid je goed voor is de eerste tip die ik je kan meegeven. Kom goed beslagen ten ijs. Weet wat je wil, wat je persoonlijke doelen zijn. Lees je in, houd jezelf op de hoogte. Én als je dan het gesprek aan gaat: maak een lijstje met je mening en argumenten. Dan sta je veel meer zelfverzekerd in het gesprek.
- Oefen het gesprek. Ga voor de spiegel staan en neem het gesprek door. Oefen met een huisgenoot of collega. Ga rechtop zitten of staan. Let op je houding. Zo kom je veel duidelijker over als je rechtop zit i.p.v. naar achteren gebogen. Oefen het gesprek ook met je stem: met een krachtige, lage stem kom je overtuigend over.
- Zoek medestanders. Ben je het ergens niet over eens of wil je iets op een andere manier? Zorg ervoor dat je collega’s vindt die er ook zo over denken. Vervolgens bespreek je hoe je dit samen uit naar het team. Ik heb regelmatig meegemaakt dat collega’s op de wandelgangen totaal iets anders zeiden dan in de vergadering. Dan stond ik met mijn mond vol tanden.
Meer tips om je autonomie te pakken vind je in mijn boek. Bekijk De gelukkige leraar hier.