Meidenvenijn: wat is het?

Meidenvenijn in de klas: wat is het?

Door Willemijn. Anke Visser heeft in 2004 de term ‘meidenvenijn’ bedacht. Het kwetsen van meisjes door meisjes noemen veel mensen tegenwoordig meidenvenijn. In de bovenbouw heb je bijna dagelijks te maken met meidenvenijn in de klas. In deze blog een overzicht van wat het is.

In het boek Meidenvenijn in  het basisonderwijs spreekt Anke Visser over meidenvenijn. Deze blog is gebaseerd op het eerste hoofdstuk van dit boek.

Meidenvenijn in de klas

Directe confrontatie en open agressie zien we niet vaak bij meisjes, meer zien we het stiekeme gedrag dat vaak achter de rug van leerkrachten en ouders gaat. En dat laatste is precies wat meidenvenijn is. Meisjes zijn gemeen tegen elkaar, om de rangorde in stand te houden. Dit kan op allerlei manieren voorkomen. Het doel is echter altijd kwetsen.

Meidenvenijn kan gebeuren in groepen tegen een persoon, groep tegen groep of persoon tegen persoon. Dit kan in live contact of via sociale media. Communiceren zit meisjes in het bloed, dat deden de oermensen ook al. Meisjes hebben vaker een paar goede vriendinnen dan een grote groep. De één-op-één relaties zijn erg intensief en ruzies gaan vaak over wie vriendinnen is met wie. Als je van de eerste plek wordt verstoten, is het begrijpelijk dat je hier boos om wordt. Er is in groepen een bepaalde rolverdeling, meer details hierover staan in de laatste alinea.

Lees ook: PREVENTIE EN AANPAK VAN MEIDENVENIJN

Lief en kwetsbaar

Meisjes willen dat je ze lief vindt. Situaties worden zo aangepakt dat je ze wel lief moet vinden. Vertrouwen, praten en geheimen delen zijn essentiële onderdelen van een meidenvriendschap. Vertrouwen heb je nodig om op te bouwen, of je wel iets aan die persoon hebt in situaties. Praten heeft ook een socialiserend doel, door te praten leer je naar elkaar te luisteren. Geheimen delen doe je om te polsen of je vriendinnen nog wel echte vriendinnen zijn en te vertrouwen zijn. De onderdelen staan allemaal met elkaar in verbinding.

Meisjes zijn ook kwetsbaar, het zelfbeeld en zelfvertrouwen worden opgebouwd door contacten met anderen. Voornamelijk door goedkeuringen van vriendinnen. Wanneer een meisje vaak last heeft gehad van meidenvenijn in de klas, zal het zelfvertrouwen een stuk minder zijn. Echter, meisjes met (alleen) een broer ontgaat het meidenvenijngedoe vaak, omdat ze dit gedrag niet herkennen. Hierdoor zijn ze minder vaak het slachtoffer.

Vergelijken

Meisjes blijven elkaar altijd vergelijken. Meisjes en vrouwen vergelijken zichzelf met anderen terwijl mannen en jongens kort gezegd alleen naar zichzelf kijken. Een ruzie tussen meisjes is dan ook niet makkelijk op te lossen. Ze hebben hulp nodig om weer vriendinnen te worden, soms eerst zelfs even een korte pauze waarin ze geen contact hebben met elkaar. Als je als leerkracht met ze in gesprek gaat, denk er om dat er naar het nu wordt gekeken en er geen oude koeien uit de sloot worden gehaald.

Meidenvenijn in de klas zal altijd over macht gaan, niet alleen in de klas, maar ook op de gang, van en naar school toe en in het weekend. School is een plek waar sociale vaardigheden geoefend worden, maar ook waar dus de strijd aangegaan wordt. Ook later in het leven is er nog meidenvenijn. Dit komt bijvoorbeeld ook voor in bejaardenhuizen.

Lees ook: GROEPSSFEER BEREIKEN EN BEHOUDEN

Rollen van Rosalind Wiseman

In alle groepen, wordt een rangorde bepaald. Sommige mensen zijn natuurlijke leiders en zullen die rang vaak pakken, maar in andere groepen gaat het weer anders. Rosalind Wiseman heeft een rolverdeling uitgelegd binnen meidengroepen. Hieronder een overzicht van de Nederlandse termen zoals ze ook in het boek Meidenvenijn in het basisonderwijs van Anke Visser zijn beschreven.

Koningin: valt op, kinderen willen met haar omgaan, veel zelfvertrouwen, nooit alleen, deelt bevelen uit.

Hofdame: is de side kick van de koningin, volgt de koningin, geeft haar complimenten en lacht om haar, is niets zonder koningin, verzamelt soms ook informatie voor koningin.

Wannabe: werksters van de koningin, meelopers, imiteert gedrag/taal/kleding/uiterlijk van koningen en hofdames, wordt gebruikt als slaafje

Mikpunt-meisje: is anders dan de kliek, moet zich gedragen, hoeft niet per se een klassiek buitenbeetje te zijn, kan ook een dreiging vormen voor de koningin.

Omstanders: stille getuigen, durven niet in te grijpen, gedraagd zich soms als wannabe.

Meer weten?

Wil je meer weten over de aanpak en preventie van meidenvenijn? Dan raad ik je aan om de vervolgblog te lezen: https://jufmaike.nl/preventie-en-aanpak-van-meidenvenijn/ Hierin lees je onder andere hoe je met een steungroep kunt werken.

Bron

Visser, A. (2016). Meidenvenijn in het basisonderwijs. Amsterdam, Nederland: Uitgeverij Pica. Bestel het boek hier.

Afbeelding: Portrait of two diligent girls looking at camera at workplace with schoolboys on background Door Pressmaster

Meidenvenijn in de klas: wat is het?