(Door Bertine) De komende weken wil ik jullie graag laten zien hoe ik op mijn werk aan de slag ben met het zelf ontdekkend leren. Kinderen zelf op ontdekking uit laten gaan en ze op hun eigen wijze en tempo ervaringen laten opdoen is een manier van leren die in ons land steeds meer in opkomst is (hoera!). De natuurlijke nieuwsgierigheid en ontdekkingsdrang die kinderen in zich hebben vormen bij deze manier van leren het uitgangspunt.
Ontdekkend leren met peuters
Binnen de organisatie waar ik werk is ook een duidelijke verschuiving gaande. Ruimtes worden opnieuw ingericht. Er is aandacht voor het spelen en werken met natuurlijke materialen. En in plaats van gericht toewerken naar een leuke knutsel die mee naar huis kan (het productgericht werken) is er nu veel meer tijd voor het onderzoeken en ontdekken van materialen (procesgericht). De rol van de pedagogisch medewerker is een begeleidende. Kinderen krijgen de ruimte om hun eigen ervaringen op te doen en wij als volwassenen bieden hen de mogelijkheid om dit op een veilige manier en in een uitdagende omgeving te kunnen doen.
3 pedagogen
Het fundament van deze nieuwe manier van kijken naar kinderen ligt in het gedachtegoed van Reggio Emilia. Kinderen worden hierin gezien als onderzoekers die leren van 3 pedagogen:
- Elkaar;
2. De volwassenen om hen heen;
3. De omgeving.
Op die laatste pedagoog wil ik graag wat dieper ingaan.
Lees ook: HOEKEN IN DE PEUTERZAAL: HET HUIS
Omgeving als pedagoog
Om kinderen de gelegenheid te geven op onderzoek uit te gaan en zelf dingen te ontdekken is het van belang de omgeving op de juiste wijze in te richten en kinderen de juiste materialen aan te bieden. Belangrijk om te weten is dat kinderen vaak meer worden uitgedaagd door van één soort materiaal veel aan te bieden dan van veel materialen een beetje ( Weterings & Plamper, 2012). Ook zogenaamd ‘openeindemateriaal’, waar kinderen vrij mee kunnen experimenteren en waarvan vooraf niet vaststaat wat ermee moet gebeuren of wat het resultaat moet zijn kan ontzettend uitdagend werken. Met dit materiaal spreek je de verbeeldingskracht van kinderen aan en stimuleer je hen om de eigenschappen van het materiaal te onderzoeken en eindeloos creaties te maken. Openeindematerialen spreken aan doordat ze (vaak) de basisvormen van de beeldtaal in zich dragen (een streep, een punt, een cirkel, een boog of een spiraal (Weterings & Plamper, 2012)).
Openeindemateriaal
De afgelopen maanden volgde ik de training ‘OOG voor interactie’ en een van de vaardigheden die hierin centraal staat is het bieden van een uitdagende, rijke leeromgeving. De praktijkopdracht hierbij was om kinderen te laten werken met openeindemateriaal en hier een filmpje van te maken. Vervolgens diende ik als volwassene iets toe te voegen aan het materiaal om de kinderen een stapje verder te brengen, de zogenaamde zone van de naaste ontwikkeling.
In mijn volgende blog zal ik jullie laten zien voor welk openeindemateriaal ik koos en of de peuters er enthousiast over zijn. Wordt vervolgd!
Foto’s: Shutterstock