Stoeispelen voor buiten door Petra. De jongens uit mijn groep zie ik tijdens het buitenspelen vaak stoeien. Zij genieten van het lichamelijke contact en de uitdagingen die het spel biedt. Helaas komt het ook regelmatig voor dat het stoeien iets te hardhandig gaat. Nu ik de gymlessen buiten ga geven leek het me een goed moment om aandacht te besteden aan stoeispelen. Wie weet breng ik de kinderen uit mijn groep op nieuwe ideeën.
Stoeispelen voor buiten
Stoeien kan bij ons vrij eenvoudig op het plein. We hebben onder het klimrek een zachte, veilige ondergrond. Je kunt ook buiten stoeien in de zandbak of op het gras. En anders heb je misschien een oude mat die mee naar buiten kan?
Dit is het tweede deel van de serie de gymles naar buiten! Lees ook deel 1: tikspelen voor buiten
Leerlijn stoeien
Stoeien hoort zeker in de onderbouw thuis. Tule heeft een leerlijn stoeien uitgewerkt, deze kan je hier downloaden. Voor de groepen 1 en 2 staan vooral stoeispelen centraal waarbij iets afgepakt kan worden. In groep 3 en 4 ligt de nadruk meer op ‘tikspelen met vastpakken’. Het doel van stoeispelen is voornamelijk het elkaar uit balans brengen, zonder een ander pijn te doen. Je probeert balansverstoringen bij jezelf te voorkomen en te herstellen indien nodig.
Het belang van stoeien
Stoeien is naar mijns inziens een waardevolle activiteit voor (jonge) kinderen. Ze raken elkaar fysiek aan en ze leren grenzen aan te geven. Een stopwoord als het spel te ver gaat moet duidelijk aangegeven worden. Ik zie gelijk kansen voor een les sociaal emotionele ontwikkeling. Daar leren ze ook dat ze voor zichzelf op moeten komen door bijvoorbeeld duidelijk stop, hou op! te zeggen. Daarnaast kan je de kinderen nog meegeven: winnen is leuk, maar zorg ervoor dat je stoeimaatje geen pijn heeft of krijgt.
Waar moet je aan denken
Bij kleuters is het raadzaam om stoeispelen in een kleine groep uit te voeren. De andere kinderen kunnen dan met overige activiteiten in een circuit bezig zijn. Je kunt er ook voor kiezen om stoeispelen aan te bieden tijdens het buitenspelen. Op deze manier komen steeds kleine groepjes kinderen bij je. Door het werken in een kleine groep kan je als leerkracht goed in de gaten houden wat er speelt en zie je snel of je in moet grijpen als een stoeipartij menens wordt.
Denk ook aan de krachtsverdeling. Probeer ervoor te zorgen dat stoeiers aan elkaar gewaagd zijn (lengte en gewicht). Hierdoor zijn er eerlijke kansen voor iedereen. Als je net start met stoeien kan het een voordeel zijn dat je juist vriendjes en vriendinnetjes met elkaar laat stoeien. Dit kan vertrouwder werken met het elkaar vastpakken. Hier maak je als leerkracht natuurlijk zelf een keuze in.
Wat kunnen de kinderen doen die niet aan het stoeien zijn? Lees buiten speel (goed) tijd.
Regels en afspraken
Ik heb in mijn klas altijd twee belangrijke regels als het om stoeien gaat:
- Bij het horen van ‘stop!’ of ‘au’ stop je direct.
- Bij het stoeien is het hoofd verboden terrein.
Verder is het misschien goed om schoenen uit te doen en sieraden af.
Stoeispelen
Hieronder vind je een aantal stoeispelen die geschikt zijn voor buiten en voor de onderbouw. Ik beschrijf vooral één op één stoeipartijen.
Stoeispelen vanaf de knieën of liggend op de grond.
- Grondgevechten. Probeer de tegenstander op de grond te krijgen. Pak elkaar daarvoor vast bij de armen. Je kunt er ook voor kiezen dat ze elkaar, al stoeiend, van het speelveld moeten krijgen.
- Hier die bal. Ieder tweetal heeft een bal. Eén van de spelers heeft de bal vast. De ander probeert hem af te pakken. Kan iemand de bal heel goed vasthouden, dan mag iemand anders helpen.
- Pak het lint. Ieder kind heeft een lintje achter in zijn broek. Probeer het lintje van je tegenstander af te pakken. Blijf hierbij wel op de knieën zitten (en niet op de billen).
- Pion roof. Achter iedere stoeier staat een pion. Wie kan de pion van de ander pakken?
- De tafel. Een van het tweetal zit op handen en knieën. De ander probeert de tafel om te rollen.
- Wentelteefjes. Een stoeier ligt plat op zijn rug. De armen tegen het lichaam. De ander probeert hem of haar om te draaien. Dit spel kan ook vanaf de buik.
Stoeispelen vanuit stand.
- Voetje van de vloer. Probeer de ander vanuit stand zo op te tillen, dat de voeten van de vloer zijn. Je moet tijdens het stoeien blijven staan. Denk hierbij goed om krachtverdeling, kinderen van gelijk formaat bij elkaar. Is een kind opgetild, dan gelijk weer op de grond zetten. Dit in verband met balans en veiligheid.
- Hanenkamp. Twee leerlingen hinkelen en proberen elkaar met hun schouders zo te duwen, dat het andere been op de grond moet worden gezet. Wisselen van hinkelbeen mag alleen als je niet wordt aangevallen. Dit spel kan ook met de hele groep gespeeld worden.
Ik wens jullie veel stoeiplezier! En doe je zelf ook nog een keertje mee? Hoe leuk is het om een keer een ronde met de meester of de juf te stoeien.
Afbeelding van Robert Kneschke/Shutterstock
