De laatste maanden begint me als invaller iets op te vallen: ik krijg enkel nog de “moeilijkere” groepen, waarvan de leerkracht niet alleen een griepje heeft, maar langdurig is uitgevallen. Ik werk maar een dag per week als invaller, een hele bewuste keuze. Maar dat betekent dat die groepen dus allerlei invallers zien of, nog vaker, thuiszitten. Wordt het niet gezelliger door in de klas zullen we maar zeggen. Ik verwacht dan ook dat de voltijdbonus niet aan zal slaan in het onderwijs, parttime werken is al zwaar.
Natuurlijk, je bent er zelf bij. Je kunt je werkdruk wel wat naar beneden brengen en alleen de dingen doen die echt nodig zijn. Daar schrijf ik ook veel over. Maar feit blijft dat het een prachtig, maar ook zwaar beroep is. Je kunt er eigenlijk niets bij hebben naast het werken voor de klas, maar de meeste leerkrachten hebben een gezin en zijn vaak ook nog eens mantelzorger voor hun ouders. En we horen alleen maar in het nieuws dat de zorgkosten zo hoog zijn en dat we zelf maar voor de ouderen moeten zorgen.
Parttime werken
Als ik op scholen kom, blijken mensen verschillend aantal dagen te werken: 2, 3, 4 en maar heel zelden 5. In die vijfde dag dat ze niet voor de klas staan, werken ze vaak toch, want dan wordt alle administratie gedaan. Daar is met alle commissies en spreken met instanties etc. geen tijd voor, om nog maar niet te spreken van een goede voorbereiding van de lessen. Nogmaals, daar ben je zelf bij en er zijn scholen die dit goed voor elkaar hebben. Feit blijft dat er een enorme druk gevoeld wordt van allerlei partijen die betrokken zijn bij de school: ouders, hulpverleners, zorginstanties, etc. Zij hebben er allemaal iets over te zeggen en willen allemaal het beste voor het kind. Dat willen de leerkrachten ook, maar je hebt maar zoveel tijd met soms wel 32 kinderen in je klas. Die verantwoordelijkheid voor alle kinderen wordt wel gevoeld en dat is zwaar.
Oftewel, fulltime werken kan eigenlijk helemaal niet, want dan houden leerkrachten geen tijd meer over om even wat werk bij te benen, maar vooral ook voor rust. Die ontspanning hebben ze knetterhard nodig, omdat hun elastiek niet altijd gespannen kan staan. Bij enkel uitrekken komen er scheurtjes in. Met uiteindelijk gevolg een gebroken elastiek.
Bekijk hier het item van EenVandaag over het onderwerp waarbij ik in de uitzending was.
Langdurige zieken
En die leerkrachten komen thuis te zitten. Voorheen ving ik enkel de plotselinge en kortdurende ziektes op, zoals Corona en griep. Maar tegenwoordig vervang ik iemand die langdurig ziek is, want de andere invallers zijn op. Iedereen is dan heel blij dat ik een dagje kom, maar er is geen continuïteit voor de groep. En dat merk je… Ook word er vaak een onderwijsassistent basisonderwijs voor de groep gezet.
Waarom ik niet fulltime werk in het onderwijs?
Nou ja, eigenlijk doe ik dat wel, maar dan online ;). Mijn bedrijf heeft zo kunnen groeien dat ik daar ook inkomsten uit haal. En ik vind het gewoon echt fantastisch werk. Ik heb op een gegeven moment de keuze gemaakt om ook voor mijn website te werken en inmiddels schrijf ik ook boeken en ben ik spreker. Dat kon en ik ben er echt van overtuigd dat je moet doen wat je leuk vindt. Ik verlies vooral veel energie als ik fulltime voor de klas zou staan. Ik kan dat niet, ik wil veel te graag verschillende dingen doen.
Ouders in het onderwijs
Ik bouwde voor de klas staan steeds meer af en ging steeds meer voor mijn bedrijf werken. Naast dat de kinderen kwamen. Want laten we wel zijn: ik ben zo’n parttimer die ook deels voor de kinderen zorgt. Wij hebben hier thuis een vrij traditionele verdeling, want mijn man heeft het nodig om vijf dagen te schrijven. Dat werkt het beste voor zijn inspiratie. En werk ik dus ook nog wel eens in het weekend bijvoorbeeld, dan zorgt hij voor de kinderen. Dus qua uren werk ik eigenlijk ook fulltime, maar dan op andere tijden. Ik vind het niet oké om onze kinderen vijf dagen naar de opvang te brengen. En het is toch ook nog steeds heel duur, voorlopig is kinderopvang niet gratis…
Onze kinderen willen ook tijd met ons, speelafspraakjes kunnen maken om nog maar te zwijgen over clubjes, cursussen en kunnen sporten. Dat is belangrijk voor hun ontwikkeling, daar wil ik ook tijd voor maken. En dan heb ik nog niets eens ouders die mantelzorg nodig hebben, maar veel van mijn collega’s wel. Het onderwijs is weinig flexibel. Je hebt je lesdagen en daarnaast ben je vaak ook nog tot laat aan het werk met van alles en nog wat. Lastig met slapeloze nachten met jonge kinderen, zieke kinderen thuis of ander gedoe. Met een eigen bedrijf ben je veel flexibeler en daarom koos ik daar ook voor.
Dus zou ik met een voltijdbonus wel fulltime voor de klas willen? No way. Ik ben heel blij met mijn werk nu en hoe we ons leven hebben ingericht.
Kritiek
Maar er is meer kritiek. Vorig jaar stelde het College voor de Rechten van de Mens dat een voltijdbonus discriminerend is voor vrouwen die in deeltijd werken, lees het hier. Een meerurenbonus zou dan wel mogen, maar ook daar ben ik het niet mee eens. Parttime werken is een hele persoonlijke keuze. Eentje die nooit met meer geld opgelost zal worden. Begin eerst maar eens met alle overuren te betalen die mensen al werken, bijvoorbeeld omdat je met je mail of bepaalde apps altijd “aan” moet staan. Ik weet zeker dat er in het onderwijs meer uren wordt gewerkt dan we “terug” krijgen in de vakantie. Ook de AOb leden zijn niet enthousiast, lees het hier.
Wat er dan wel moet gebeuren?
Het vak moet aantrekkelijker gemaakt worden? De leerkrachten zijn op, zowel letterlijk al figuurlijk. Als ik moet invallen in een moeilijkere groep, is er weinig back-up, want IB’ers en directeuren zijn ook loeidruk. Zorg ervoor dat we ons beroep, namelijk lesgeven, weer zo goed mogelijk kunnen uitvoeren met zo min mogelijk randzaken. Zorg voor het onderwijspersoneel dat er zit. Bespreek samen de werkdruk en schrap heel veel, zie ook het boek De gelukkige leraar. Het kan echt! Zet de scholen waar het goed gaat in de picture en help de scholen waar er minder voor het personeel wordt gezorgd. Behoud je mensen, want nu is het enkel dweilen met de kraan open.
Er staat een #jufmaikead link in dit blog.