Doelen van groep 1/2. Hoe maak je deze overzichtelijk en hoe kun je ze de doelen voor kleuters aan het einde van een periode evalueren? Ik hoop je op weg te helpen met uitleg hoe ik dat aanpak. Ook heb ik handige overzichten voor je die je kunt downloaden.
In groep 3 zal ik zeker weer met methodes gaan werken, maar bij de kleuters werkte ik liever zonder. Ook bij de hogere groepen weet ik graag goed wat de doelen zijn, zodat ik mijn lessen eventueel kan aanpassen. Lessen samenvoegen, comprimeren of simpelweg overslaan bijvoorbeeld. Ik beschrijf hoe ik bij de kleuters met de doelen werkte, dit kan je ook eventueel gebruiken voor de hogere groepen.
Directe instructie en de doelen van groep 1/2
In veel lessen probeerde ik de principes van directe instructie toe te passen. Het werkt, maar ik denk niet altijd bij kleuters. Ik ben een voorstander van werken vanuit de leerlijnen, maar ook voor aansluitend onderwijs. Mijn doelen kunnen dus wel nog eens veranderen en soms ga ik in op waar de kinderen zelf mee komen. Hoe ik dat aanpak kun je in het blog over expliciete directe instructie lezen.
Leerlijnen
Op de school waar ik werk gebruiken we de leerlijnen van Parnassys. In goed overleg zijn de leerlijnen aangepast zodat ze bij onze school passen. Deze leerlijnen met de doelen heb ik voor mezelf op een rijtje gezet. Omdat je op jouw school op een andere manier met de doelen kunt werken heb ik het format even leeg gelaten. En ook omdat ze dus van Parnassys en van onze school zijn kan ik ze hier niet delen. Het format kun je wel voor je eigen klas invullen. Je kunt daarvoor ook goed gebruik maken van de SLO doelen.
Bekijk ook hoe je met een doelenchecker en terugblik meer inzicht krijgt.
Doelen groep 1/2 overzicht
Ik heb een formatie voor mezelf gemaakt, zodat ik een fijn en snel overzicht heb voor de doelen van de klas. Je kunt ook in ParnasSys zelf een overzicht afdrukken met daarop de namen van de kinderen. Daar kun je dan zelf de doelen inzetten en zo snel afvinken.
In het doelenoverzicht hebben wij alle doelen van het hele schooljaar ingezet, zowel voor groep 1 als groep 2. Die doelen groep 1/2 haalden wij dus uit de leerlijnen van Parnassys en zo kregen we een duidelijk overzicht.
De doelenlijsten heb ik voor taal en rekenen gebruikt. Sociaal-emotioneel en spelontwikkeling heb ik samen gepakt. Je kunt voor jezelf kijken voor welke vakgebieden je het formulier wilt invullen.
In het format staat de a voor de eerste helft van het schooljaar en de b voor de tweede helft van het schooljaar. Hier staan dus alle doelen in voor het gehele schooljaar, echt bedoeld als overzicht.
Themaplanning
Vervolgens maken we een themaplanning van een half jaar waarin we alle thema’s met onze drie à vier groepen samen plannen. Hier koppelen we de doelen groep 1/2 aan en kunnen zo dus kijken welke doelen goed bij een bepaald thema passen. Ook kunnen we voor onze eigen groep doelen herhalen die nog veel kinderen niet beheersen, of juist doelen schrappen die al veel wel beheersen. Vanwege de grillige leerweg van kleuters herhalen we wel vaak een aantal doelen nog.
Eigen lijst
Voor mezelf vond ik het handig en overzichtelijk om alle doelen groep 1/2 voor een half jaar in een apart document te zetten. Hier kon ik naast de themaplanning ook even op terugkijken naar de doelen die ik nog eens wilde herhalen of alvast wilde aanbieden.
Rekenen en taal
Download Doelen overzicht rekenen_taal 1e helft jaar leeg
Download Doelen overzicht rekenen_taal leeg 2e helft jaar
Motoriek
Download Doelen overzicht motoriek 1e helft jaar leeg
Download Doelen overzicht motoriek leeg 2e helft jaar
Verlengde instructies of kleine kring
In die eigen lijst met de doelen groep 1/2 staan kopjes voor de doelen van de klas van de periode ervoor die bepaalde kinderen nog niet hadden behaald. In ons geval, die ik dus nog niet kon afvinken in Parnassys. Ik heb daar groepjes kinderen van gemaakt voor dat specifieke doel. Soms was dat een leerling, soms waren dat er wel tien. Ik plande elke week een aantal van die groepjes kinderen in bij mijn weekplanning. Wanneer de verlengde instructie-groep groot is, bijvoorbeeld die tien leerlingen, herhaalde ik het doel met de hele klas. Of ik koppelde het doel aan een bepaalde hoek.
Van sommige kinderen weet ik dat ze vaker in een kleine kring bij mij zaten. Daar gebruik ik dan ook het overzicht voor, ik geef ze verlengde instructie op de doelen van de klas waar we op dat moment mee werkten.
Zo heb ik bijvoorbeeld op maandag altijd verlengde instructie taal en op dinsdag verlengde instructie rekenen tijdens het spelen/werken.
Bij de middenbouw en bovenbouw geef je de verlengde instructie vaak tijdens de les. Naar aanleiding van de doelen kun je dan herhaling aanbieden, maar ook aan pre-teaching doen of verlengde instructie geven van het doel dat je in de les behandeld hebt. Vaak weet je wel welke kinderen daar extra instructie bij nodig hebben. Je kijkt dan dus goed naar het doel van de les die je geeft en maakt naar aanleiding daarvan je keuze.
Doelen voor excellente leerlingen
Voor kinderen die uitblinken in de klas heb ik vaak wel wat andere doelen die ik in het groepsplan zet. Die evalueer ik dan ook vaak daar. Bij ons op school hebben we bijvoorbeeld een methode waarin ze verder gaan met leren lezen. Ik werk met hen dan juist vaak ook aan vaardigheden, bijvoorbeeld de executieve functies. Plannen en organiseren vinden ze vaak juist lastig, omdat alles komt “aanwaaien”.
Doelen voor kinderen die langere leertijd nodig hebben
Ik heb dus geen andere doelen voor de kinderen die meer nodig hebben. Ik geef ze meer tijd om iets eigen te maken, bied het ze op een andere manier aan of geef ze verlengde (of andere) instructie. De doelen die ze moeten halen blijven hetzelfde.
Evaluatie
In de weekplanning staat het doel dat ik behandeld heb in de les en ook tijdens de verlengde instructie. Op de achterkant van de weekplanning schrijf ik een snelle evaluatie. Meestal: die en die behaald, of niet behaald en dit en dit nog oefenen. Ik heb veel ruimte op de achterkant, dus daar kan ook in: gehaald, gedeeltelijk gehaald, of dit moeten we nog doen… Aan het einde van de dag kan ik dan snel de doelen groep 1/2 afvinken bij de kinderen die dit wel hebben behaald. Het doel kan dus ook in een andere week weer herhaald worden als het nog niet behaald is.
En als je met een groepsplan werkt, kun je die evaluaties voor de doelen van de klas bij het afsluiten van het plan gebruiken.
Zo merkte ik dat een paar kinderen in het begin van het schooljaar de extra instructie goed konden gebruiken als vliegende start, maar daarna niet meer nodig hadden. Dat zette ik dan dus ook in het groepsplan: zo en zo lang verlengde instructie gehad, daarna niet meer nodig.
Ik hoor graag wat je van mijn manier vindt en hoe jij zelf aan de doelen van de klas werkt.
Afbeelding: wooden ladder and cloud info graphics on blackboard background. retro filtered Door tomertu