Door Kelly. Ik beschrijf in deze blog wat het zinsdelen en woordsoorten benoemen precies is en waarom het belangrijk is. Daarnaast bied ik werkbladen (in het thema Kerst) aan om het benoemen van woordsoorten en zinsdelen te oefenen.
Vanaf de middenbouw in het basisonderwijs wordt er bij taal geoefend met het benoemen van woordsoorten en zinsdelen. En toch vinden veel kinderen in de bovenbouw dit vaak nog lastig.
Woordsoorten en zinsdelen
Woordsoort benoemen wordt ook wel taalkundig ontleden genoemd. Bij het taalkundig ontleden geef je elk apart woordje van een zin een taalkundige naam, de naam van een woordsoort dus. Voorbeelden van woordsoorten zijn: werkwoord, zelfstandig naamwoord, voorzetsel, lidwoord en bijvoeglijk naamwoord.
Zinsdelen benoemen hoort bij redekundig ontleden waarbij je de zin verdeelt in zinsdelen. Voorbeelden van zinsdelen zijn: gezegde, onderwerp, lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp. Taalkundig ontleden en redekundig ontleden staan niet los van elkaar, maar kunnen elkaar juist ondersteunen. Wanneer je de persoonsvorm in een zin hebt gevonden, dan weet je dat dat een werkwoord is. De andere werkwoorden in de zin vormen samen met de persoonsvorm het werkwoordelijk gezegde. Meer informatie over ontleden, woordsoorten en zinsdelen vind je hier.
Waarom woordsoorten benoemen?
Taal is een belangrijke vorm van communicatie. In het onderwijs heeft taal daarom ook een belangrijke plek. In ieder beroep, maar ook daarbuiten, ben je bezig met taal. Daarom is het belangrijk om te weten hoe de Nederlandse taal in elkaar zit. Wat kun je ermee? Waarom is er ooit miscommunicatie? Als je weet hoe een zin is opgebouwd, kan je de betekenis van een zin makkelijker achterhalen. Maar ontleden is ook van belang bij het leren van een vreemde taal. Een vreemde taal leer je namelijk eenvoudiger door bepaalde woorden te groeperen, omdat ze bij elkaar horen. Dat kan dan per woordsoort of zinsdeel.
Mijn ervaring
Ik geef zelf twee dagen in de week les aan een groep 7. Daar merk ik dat veel kinderen moeite hebben met het benoemen van woordsoorten of zinsdelen. Dit terwijl het vanaf de middenbouw wordt aangeboden. Kinderen geven zelf aan dat ze het lastig vinden om te onthouden. Daarnaast is het voor kinderen waarvan het Nederlands de tweede taal is lastiger, omdat zij vaak ook bezig zijn met de betekenis van een bepaald woord. Oefening baart echter kunst.
Werkbladen woordsoorten benoemen kerst
Omdat ik zelf op zoek was naar meer oefening in het benoemen van woordsoorten en zinsdelen, heb ik hiervoor werkbladen gemaakt. Aangezien Kerstmis bijna voor de deur staat, heb ik dit als thema gebruikt. Op ieder werkblad staat een spiekbriefje, waarbij de kinderen nog een keer kunnen kijken wat een bepaalde woordsoort of zinsdeel ook alweer is. Van ieder werkblad is ook een antwoordblad bijgevoegd, zodat het gemaakte werk kan worden nagekeken.
Uitgelichte Afbeelding van spass/Shutterstock