(Door Deveney) Vandaag review ik het nieuwe boek ‘Taalontwikkelingsstoornissen in de klas’. Een stoornis die minstens even vaak voorkomt als ADHD, maar waar veel minder over bekend is. Dit boek heeft een goede opbouw en geeft veel goede tips voor leerkrachten in de praktijk. Aan het einde van de blog is Bernadette Sanders, schrijfster van het boek, aan het woord.
Het boek
Het boek Taalontwikkelingsstoornissen (TOS) in de klas is een recent uitgekomen boek geschreven door Bernadette Sanders. Via mijn moeder hoorde ik over het nieuwe boek van Bernadette over TOS in de klas. Ik kreeg een exemplaar opgestuurd en begon al gauw met lezen. Wat mij meteen opviel was de duidelijke opbouw van het boek. In het eerste deel van het boek wordt ingegaan op de achtergrond en de theorie van TOS. Er worden verschillende definities van TOS gegeven. Wat ik opvallend vond is dat TOS vrij onbekend is, maar het volgens de prevalentiecijfers minstens zo vaak in de klas voorkomt als ADHD. In het tweede deel wordt ingegaan op observeren en het interpreteren van gedrag. Er worden heel veel signalen genoemd, waarop je TOS bij een leerling kunt signaleren. Ook wordt er hier ingegaan op de gevolgen van een TOS.
Het derde deel van het boek vond ik het meest praktisch voor mijzelf als juf in de klas. Hier wordt namelijk ingegaan op TOS op school en worden er praktische handvatten gegeven die meteen in de klas toegepast kunnen worden. In het vierde deel van het boek staan de jongeren met TOS centraal. Hier zijn de jongeren zelf aan het woord. Heel mooi om zo een echt inkijkje te kunnen nemen. Het laatste deel van het boek bevat de gebruikte bronnen, maar hier worden ook handige websites en tips voor materialen gegeven. Door deze fijne indeling van het boek ontbrak mij niks. Het is ontzettend volledig geschreven en je zou zelfs met de leestips voor de websites nog meer kunnen lezen.
Het boek is overzichtelijk geschreven en je kunt goed vinden wat je zoekt. Tips zijn duidelijk aangegeven in een blauwe kleur met het teken van een lampje ervoor. Ook staan er veel praktijkvoorbeelden in het boek vermeld. Deze zijn weergegeven in de blauwe kaders.
De schrijfster aan het woord
Bernadette is orthopedagoog en werkt als ambulant dienstverlener bij Koninklijke Auris Groep waar zij jongeren en docenten in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs begeleidt op het gebied van cluster 2 problematiek. Hierbij begeleidt zij ook jongeren met taalontwikkelingsstoornissen (TOS). Daarnaast is Bernadette eigenaar van Smartonderwijs en geeft ze lezingen en workshops over leer- en gedragsproblemen. Ze heeft veel ervaring in het basisonderwijs als leerkracht en intern begeleider.
Hoe kwam je op het idee om dit boek te schrijven?
Ik werk al 10 jaar met leerlingen met TOS, maar de eerste leerlingen kreeg ik in de jaren dat ik als intern begeleidster werkte op het basisonderwijs in Rotterdam Zuid. Ik heb in de afgelopen 10 jaar intensief met deze groep kinderen gewerkt in het PO, VO en mbo. Het is een kwetsbare groep die onvoldoende op tijd gesignaleerd wordt, waardoor de problematiek alleen maar meer schade aanricht voor de toekomst op het gebied van de sociaal emotionele ontwikkeling, op het gebied van de schoolse vaardigheden en de deelname aan de maatschappij.
Een reden is dus daarbij dat deze leerlingen meer gezien moeten worden. Wij hebben het notabene over 1 op de 15 à 20 leerlingen. Meer dan dyslexie en autisme in de klas, maar deze kinderen signaleren wij wel. Waarom deze groep niet? Er is onvoldoende kennis in het veld. De Pabo’s en de docenten opleidingen moeten hier meer aandacht aan besteden.
Ik ben na een lezing op het congres van uitgeverij Lannoo en na het schrijven van blogs op mijn website Smartonderwijs, benaderd door Lannoo met de vraag of ik er een boek over wilde schrijven. Opmerkelijk dat als je autisme, dyslexie of ADHD googelt er boeken en literatuur te over is, maar over TOS niet.
Dat was voor mij de reden. Maar dan wel een boek dat op de praktijk is gericht en in taal die voor onderwijsprofessionals en ouders te begrijpen is. Een boek waarmee men in de dagelijkse praktijk meteen aan de slag kan.
Waarom zouden leerkrachten dit boek moeten lezen?
Ik werk nu al 10 jaar als ambulant dienstverlener met leerlingen met TOS en dat maakte dat deze groep mij enorm raakte. Het is een groep die onvoldoende wordt gezien. Onderwijsprofessionals, logopedisten, ouders en andere geïnteresseerden en zeker ook de studenten die het onderwijsveld in gaan, zouden dit boek moeten lezen om deze leerlingen te ZIEN. Wanneer er oog is voor deze groep en wanneer zij de juiste hulp en begeleiding krijgen, zullen ook zij voldoende kansen krijgen met stages en met het zoeken van een baan in de maatschappij. Oog hebben voor deze problematiek is van groot belang. Ook deze leerlingen hebben recht op dispensaties en compensaties. Een taalontwikkelingsstoornis betekent in geen geval dat je dom bent. Net zo goed als dat kinderen met een dyslexie dit ook niet zijn. Taalontwikkelingsstoornissen zijn er helaas vaak de oorzaak van dat deze leerlingen gedragsproblemen krijgen of leerproblemen. Gedragsproblemen puur uit frustratie, onmacht en onvermogen en leerproblemen, omdat ze belemmerd worden. Onderwijsprofessionals dienen voldoende bagage mee te krijgen van de opleidingen naar de praktijk van alle dag. Dus ook voldoende kennis over leer- en gedragsstoornissen.
Meer weten over TOS? Het boek is voor 24,99 euro te verkrijgen. KLIK HIER!
