Renske verandert iets aan haar uiterlijk en krijgt meteen te horen ‘NOU BEN JE MIJN MAMA NIET MEER!’ Over kinderen helpen omgaan met veranderingen
Zodra alle kinderen (drie maar hoor :-)) veilig op school in hun klasje zitten, fiets ik als een dolle naar de kapper. Ik had er vijf minuten geleden al moeten zijn. Én mijn uitgroei kan geen seconde langer zo. Ik had bijna een muts op gedaan vanmorgen.
Aan de stylist leg ik precies uit wat ik wil. Blonde highlights. Hoe moeilijk kan het zijn. Er is geen spiegel aanwezig, wat ik een beetje eng vind. Maar ik geef me over. Twee uur later mag ik eindelijk kijken. Is mijn haar nou…GRIJS? De kapper kijkt me stralend aan. ‘Grijs is heel trendy nu hoor! Als je buiten in het daglicht kijkt, valt het allemaal reuze mee.’ Ik moet dit hier en nu oplossen, maar school is bijna uit. Ik kan de kinderen echt niet laten wachten, omdat mijn haar toevallig een beetje (heel erg) grijs is uitgevallen. ‘Ik kom terug!’
Op het schoolplein trek ik het liefst een shirt over mijn hoofd, maar aangezien ik er niets onderaan heb is dat geen optie. Jongste dochter komt al snel aangehuppeld en reageert gelukkig blij als altijd. Dan komt mijn oudste dochter de klas uit lopen. Zodra ze me ziet barst ze in tranen uit. ‘Mama, je hebt net zulke haren als oma. Ga je nou snel dood? Waar zijn jouw eigen haren? Nou ben je mijn mama niet meer!’
KINDEREN HELPEN OMGAAN MET VERANDERINGEN
Vanaf hun geboorte houden kinderen van voorspelbaarheid. Regelmatige voeding, vaste bedtijden, vaste verwachtingen en rituelen. Al deze dingen helpen een kind zich veilig en geliefd te voelen. Toch zullen ze met veranderingen om moeten leren gaan. De enige constante in het leven is immers verandering… Denk aan de eerste keer een poosje weg van mama, afscheid van een vriendje dat verhuist, de eerste schooldag.
Hoe kun je (vooral jonge) kinderen helpen zich aan te passen aan een nieuwe situatie?
De eerste en misschien wel belangrijkste stap is je kind goed voor te bereiden op wat gaat gebeuren. Wees daarbij zo eerlijk en direct mogelijk. Als het om een verhuizing gaat, beschrijf de nieuwe stad en hoe het nieuwe huis eruit ziet. Als het om een nieuwe school gaat, vertel wat je weet over de school, het klaslokaal en de juf of meester. Is er sprake van een scheiding? Leg dan zo goed en specifiek mogelijk uit hoe het leven van je kind eruit gaat zien, zodra de scheiding er door is.
Dingen die hetzelfde blijven
Als je met je kind praat, benadruk dan de dingen die hetzelfde zullen blijven. Als je verhuist, gaat je familie gewoon mee. Als je ouders gaan scheiden, houden papa en mama nog steeds allebei zielsveel van jou. Een nieuwe school? Je beste buurtvriendjes wachten nog steeds op je na schooltijd.
Gevoelens
Moedig je kind aan te praten over zijn (of haar) gevoelens. En raak niet gefrustreerd als hij eens moeite heeft dit te verwoorden. Afhankelijk van de zwaarte van de verandering, is een kind soms gewoon te overweldigd om het goed onder woorden te brengen. Daarnaast beschikken jongere kinderen nog niet over een ‘gevoelsvocabulaire’.
Veranderingen
Vraag aan je kind waar hij zich bij de aankomende verandering zorgen om maakt. Je zult versteld staan van wat je allemaal hoort. Net als volwassenen kunnen kinderen de verschrikkelijkste voorstellingen en rampscenario’s voor de geest halen. Je kunt dingen horen als ‘Niemand gaat met me praten op mijn nieuwe school. Ik maak nooit vrienden’, ‘Ik zie papa vast nooit meer’. Help je kind een meer realistisch begrip ontwikkelen over hoe de nieuwe ervaring zal zijn. Geef je kind de middelen en manieren, die hij kan toepassen als sommigen van zijn angsten uitkomen. Stel bijvoorbeeld een pro-actieve strategie voor als daadwerkelijk niemand met je kind praat de eerste schooldag. Misschien kan hij iemand die ook alleen is, vragen met hem te spelen. Of kan hij op een groepje aflopen om zich voor te stellen.
Rouwen
Een verandering houdt vaak verlies in – het complete gezin bij scheiding, vriendjes in het geval van verhuizing, tijd met mama bij de start van de kleuterschool. Kinderen MOGEN rouwen om dit verlies. Erken hun gevoelens en herken het verlies als echt.
Als laatste; vraag je kind welke mooie dingen uit een verandering zouden kunnen voortkomen. Veel kinderen staan niet eens stil bij het feit dat veranderingen ook positieve ervaringen met zich mee kunnen brengen. Je kunt veranderingen uit het verleden aanhalen, die positief hebben uitgepakt voor je kind. Een positieve houding ten opzichte van verandering doet een kind goed, zowel nu als later!
TIP
Een prentenboek dat de gevoelens van een kind weerspiegelt én een positieve boodschap over verandering bevat, kan helpen bij de verwerking van deze gevoelens. Denk bijvoorbeeld aan het prentenboek Rumme Rups. Het boek gaat over een rupsje dat angstig is om uit te groeien tot vlinder. Hij wordt bijgestaan door zijn insectenvriendjes en krijgt heel wat tips om zijn angst te overwinnen. Hij ontwikkelt positieve gedachten. Hiermee gewapend, durft het rupsje de verandering aan. Zodra hij een vlinder wordt en alles nieuw is, leert hij dat leren met vallen en opstaan gaat. Uiteindelijk voelt hij zich zekerder en maakt hij veel plezier.
En ik?
Wat IK nu ga doen? Praten met mijn kinderen (zoonlief is ook not amused met mijn grijze lokken). Welke kleur ik ook heb, ik blijf gewoon de oude vertrouwde mama. En… daarna als een haas weer naar de kapper. Blond heeft toch ook echt mijn voorkeur.
En voordat ik de groene keukentafel dit weekend voorzie van een rood kleurtje, zal ik eerst een uitgebreid voorbereidend gesprek voeren met mijn lieffies!
Wil je meer lezen over mijn dagelijkse disasters als werkende moeder? Bezoek mijn site: www.littledailydisasters.com of kijk op mijn FB-pagina: www.facebook.com/littledailydisasters
Contact: [email protected] / www.linkedin.nl/in/renskekaldewaij