(Door Manon) Spellingbewustzijn, hoe bereik ik dat bij kinderen? Vraag jij je dat ook wel eens af? In mijn blog geef ik je een leuke werkvorm waarbij je bewust stil staat bij een stukje spellingbewustzijn.
Spelling
Bij spelling en dictee zijn we vooral bezig met het omzetten van klanken naar tekens. De vraag is dan, hoe schrijf ik dit woord? Welke tekens horen er bij? Als juf was ik snel geneigd om het de kinderen te vertellen, en de woorden op het bord te schrijven. Daarbij legde ik dan uit waarom je het woord zo schrijft, en welke regel of afspraak erbij hoort. Daarna liet ik de kinderen de aangeboden categorie inoefenen in een werkboek. Dat deden de kinderen meestal zelfstandig.
Je merkt dat de kinderen wanneer je een categorie aanbiedt, ze deze best wel goed kunnen toepassen. De verwerking wordt vrijwel foutloos gemaakt. Ze weten wat de afspraak is en gebruiken deze op de goede manier. Toch zie je daarna vaak dat ze de spellingafspraken niet toepassen in hun andere werk, of op een later moment, bijvoorbeeld bij een CITO-afname.
We vragen ons dan vaak af hoe dat komt. Ze wisten toch wat de afspraak was? Ze konden deze toch toepassen?
Ik luister naar het woord
Inderdaad, op het moment nadat de categorie aangeboden was, wisten de kinderen hoe ze de afspraken moesten toepassen. Maar enkele weken later zijn ze dat weer vergeten. We missen namelijk iets heel belangrijks. We hebben nog niet goed naar het woord geluisterd en het woord geanalyseerd. En dat is zeer essentieel om goed te kunnen spellen. Want dan pas is het mogelijk om de afspraken ook toe te passen bij andere woorden dan de woorden die zijn aangeboden.
Nieuwe methode
Dit jaar zijn wij begonnen met de methode STAAL en daardoor zijn we heel erg bezig met spellingonderwijs. Bij STAAL maken de kinderen elke dag een kort dictee wat daarna besproken wordt. In groep 7 zijn dit meestal drie woorden en twee zinnen. Samen luisteren we naar de woorden en maken een analyse. Wat horen we in het woord en welke afspraken horen daarbij.
DictWeetje
Ook hebben we begeleiding gekregen bij het implementeren van deze methode. Van Ilse Meelker van Onderwijs Maak Je Samen kregen we hierbij een ontzettend leuke tip, namelijk de werkvorm DictWeetje.
Als de kinderen het dictee gemaakt hebben pakken ze een groen, oranje en rood potlood. Daarmee kijken de kinderen hun eigen dictee na. Ze zetten een rood bolletje voor een woord waarvan ze weten dat het fout is, maar niet weten hoe ze het moeten verbeteren. Oranje is voor een woord waarover ze twijfelen of ze het goed geschreven hebben, en groen komt voor een woord waarvan ze zeker weten dat ze dat goed hebben geschreven.
Nadat ze dat gedaan hebben gaan ze samen met hun schoudermaatje het dictee nakijken. Ze gaan de dictees vergelijken. Als ze er achter komen dat er een verschil zit in de dictees bespreken ze het woord. Ze luisteren nogmaals naar het woord en luisteren naar de klankgroepen. Samen bespreken ze welke afspraken of categorieën er bij horen. Ze vertellen aan elkaar waarom ze denken dat een woord zo geschreven moet worden. Op deze manier zijn ze zich bewust van hun spelling. Waarom schrijf ik dit woord zo. Als ze na dit overleg nog twijfelen mogen ze in het woordenboek kijken of hulp vragen aan de juf.
Spellingbewustzijn
Op deze manier ben je op een leuke manier bezig met spellingbewustzijn. Probeer het eens uit in je klas, en laat je me eens weten wat je er van vindt! Ik ben benieuwd naar jullie reacties!
Foto’s: Shutterstock