Door Shanon. Een leerling met ADHD in de klas. Wiebelen, friemelen, afgeleid zijn, voor de beurt praten. Allemaal kenmerken van leerlingen met ADHD. Wat is ADHD? Hoe uit zich dit bij leerlingen in de klas? Wat kun je doen om tegemoet te komen aan de onderwijsbehoeften?
Een leerling met ADHD in de klas
ADHD is een ontwikkelingsstoornis waarbij er sprake is van onoplettendheid en hyperactiviteit of impulsiviteit. ADHD wordt vastgesteld door middel van een diagnostisch onderzoek. Het is hierbij van belang dat de onoplettendheid en hyperactiviteit/impulsiviteit het dagelijks functioneren of de ontwikkeling belemmeren. ADHD wordt verdeeld in drie beelden: overwegend onoplettende type, overwegend hyperactieve/impulsieve type en het gecombineerde type. Elk beeld heeft zijn eigen kenmerken.
Meer informatie over ADHD bij kinderen klik hier.
Kenmerken ADHD onoplettend type
Leerlingen met ADHD onoplettend type kunnen de volgende kenmerken laten zien:
- snel afgeleid zijn door prikkels uit de omgeving
- onvoldoende doelgericht aandacht schenken aan instructies door afleiding
- aandacht onvoldoende bij de lesstof kunnen houden
- moeite met het opvolgen van meervoudige instructies
- het opstarten of afmaken van een taak verloopt moeizaam door onvoldoende overzicht
- kwijtraken van materialen
- vergeetachtig zijn
Kenmerken ADHD overwegend hyperactief en impulsief type
- wiebelen en friemelen
- niet kunnen blijven zitten op een stoel of kruk
- rondrennen, overal op klimmen
- voortdurend bezig zijn met eigen activiteiten
- moeilijk kunnen ontspannen
- onvoldoende rustig kunnen spelen
- voortdurend praten
- moeite met uitgestelde aandacht
Voor meer kenmerken van ADHD klik hier.
Tips voor leerlingen met ADHD in de klas
Structuur
- Zorg voor algemeen geldende schoolregels door de hele school heen.
- Werk volgens een zichtbare vaste dagstructuur, zodat de leerling precies weet wanneer hij wat moet doen.
- Visualiseer de vaste dagstructuur door middel van pictogrammen.
- Bied structuur in tijd door middel van een time-timer of zandloper.
- Structureer veranderingen voor. Bespreek deze met de leerling en ondersteun visueel, zodat de leerling weet wat er van hem of haar verwacht wordt.
- Bied de leerling structuur in de vrije situatie zoals het buitenspelen en de gymles.
Leeromgeving
- Zorg voor een prikkelarme omgeving door middel van weinig materialen aan de muur of op de kasten.
Taken
- Plan activiteiten in kleine stappen, waardoor er overzicht voor de leerling ontstaat.
- Zorg ervoor dat de activiteit een duidelijk begin-, en eindpunt heeft, hierdoor is de leerling in staat om de activiteit te starten en af te ronden.
- Werk in de bovenbouw met een dagtaak voor overzicht, zodat de leerling overzicht blijft behouden.
- Zorg voor voldoende afwisseling tussen inspanning en ontspanning waardoor de leerling zich kan blijven concentreren op zijn werk.
Communicatie
- Wees concreet in de communicatie.
- Spreek in korte enkelvoudige zinnen, waardoor de leerling weet wat er van hem of haar verwacht wordt.
- Reageer snel en consequent op gewenst en ongewenst gedrag, zodat de leerling in staat is zijn gedrag bij te stellen.
- Maak concrete afspraken met de leerling. Maak deze afspraken visueel, zodat de afspraken zichtbaar zijn voor de leerling. Herhaal samen met de leerling wat er is afgesproken. Laat de leerling de afspraken herhalen, hierdoor blijven de afspraken beter beklijven.
- Wees zeer consequent en duidelijk in het handelen naar de leerling toe.
- Geef korte en duidelijke instructies en visualiseer deze.
- Leg de nadruk op wat je van de leerling verwacht.
Prikkels
- Wanneer een leerling moeite heeft met stilzitten kan een wiebelkussen ingezet worden, waardoor de leerling zich beter kan concentreren op een taak.
- Wanneer een leerling afgeleid wordt door geluidsprikkels uit de omgeving kan een koptelefoon helpend zijn. Hierdoor is de leerling beter in staat zich te concentreren op zijn of haar werk.
Leestips:
- Ongewild lastig: Auteur(s): Désirée van der Elst en Monique Baard, klik hier.
- Weet jij wat ADHD is? Auteur(s): Monique Baard, klik hier.
- Hulpwaaier ADHD in de klas: Auteur(s): Loek Mak-Peters en Liselotte Verfaillie, klik hier.
- De AD(H)D survivalgids: Auteur(s): John Taylor, klik hier.
Meer lezen over leerlingen met ADHD in de klas?
Er staan affiliate links in dit blog.
