Door Suzan. Soms kom je in de praktijk; op school of thuis piekerende kinderen tegen. Als kindercoach laat ik je zien wat ik doe en wat jij zou kunnen doen in je eigen praktijk. Dit alles meteen toepasbaar, met als doel ‘Ze leefde nog lang en gelukkig…’
In gesprek met piekerende kinderen
Er was eens…een stil meisje dat piekerde. Fiene zat stilletjes in de klas en durfde niet goed antwoord te geven op vragen die de juf stelde. Ze wist wel dat fouten maken mocht, want dat had de juf gezegd, maar toch durfde ze niet goed antwoord te geven. Afspreken met een vriendinnetje was ook lastig, de stap zetten om het te vragen was eng, misschien zou ze wel ‘nee’ zeggen. ’s Avonds voor het slapen vroeg ze zich af waarom ze toch zo bang was om fouten te maken, daar piekerde ze dan weer over en zo viel ze later dan ze eigenlijk wilde in slaap.
Wat zou jij kunnen doen in zo een vergelijkbare situatie? Ik geef jullie hieronder 5 tips. Deze tips kunnen jullie inzetten in jullie eigen praktijk als leerkracht of ouder. Zie en hoor het kind, geef het kind aandacht, onderzoek en accepteer wat er is. Zonder oordeel, nieuwsgierig, open en positief!
Piekerende kinderen: 5 tips
Tip 1 Onderzoek goed
Hoeveel last heeft het piekerende kind van de situatie? Het verhaal wat ik tot dan toe had gehoord was van de leerkracht en de ouder. Weet ze zelf waarvoor ze bij jou mag komen? Weet ze dit niet dan mag je het haar vertellen om te checken of ze er iets mee kan? Samen ga je op zoek naar wat zij wil leren dit kan door een wondervraag te stellen als: “Wat zal er positief veranderen als je morgenvroeg wakker wordt?”
Tip 2 Stel open vragen
Een goede begeleiding van piekerende kinderen start met het stellen van veel open vragen. Belangrijk hierbij is dat je je eigen aannames weglaat en oprecht luistert om haar te begrijpen. Ook moet je in deze fase nog niet gaan helpen en sturen. Eerst nieuwsgierig, onbevooroordeeld en open onderzoeken.
• Wanneer gebeurt het wel?
• Wanneer gebeurt het niet?
• Wat heb je gedaan toen het gebeurde?
• Hoe vind je het dat het gebeurt?
• Wat voel je dan?
• Waar voel je dat dan?
• Hoe merk je dat het vervelend/fijn is?
Neem de tijd om het kind te laten antwoorden een stilte van 20 seconde kan heel helpend zijn. Een kind wat piekert, twijfelt ook vaak over of het wel het goede antwoord is. Komen er geen antwoorden dan kun je de vragen gesloten maken. Antwoorden als ja en nee geven ook richting.
Tip 3 Oefenen met snel antwoorden (actie-reactie)
Oefening die helpen om minder lang in je hoofd te blijven zijn actie-reactie spelletjes. Jij stelt een vraag, de ander geeft antwoord en dan wisselt de beurt. Op het begin is de denktijd vaak nog redelijk lang. Probeer deze zo kort mogelijk te maken door de ander uit te nodigen te zeggen wat het er eerst in haar opkomt. Dit kun je ook met de hele klas spelen. Zonder goed of fout. Meestal gebruik ik hierbij een bal met een grove buitenkant. Deze voelt minder fijn en je wilt er snel vanaf. In de zomer is een ijsklontje ook een idee.
Tip 4 Werk aan het zelfvertrouwen, door gevoel en gedachten te onderzoeken
Alle bijeenkomsten gaan over het piekerende kind. Wat zijn haar kwaliteiten, hoe zet ze die in. Door over jezelf in gesprek te gaan wordt je zelf veel wijzer. Onderzoek belemmerende en helpende gedachten. Waar komen deze vandaan en hoe is het haar in het verleden gelukt deze de baas te worden. Vaak heeft een kind zelf de sleutel in handen maar weet dit nog niet. Maar de transfer van verleden naar toekomst. Je gebruikt luisteren, samenvatten en doorvragen (LSD). Soms gebruik ik hiervoor de Mindset gesprekskaarten van Tamara Luijer.
Tip 5 Relax!
Werk met relax oefeningen. Leer piekerende kinderen hoe ze van hun hoofd in hun buik kunnen komen om zo de rust te kunnen ervaren om rustig in slaap te vallen. Bij dit meisje merkte ik een hoge ademhaling op, als die van een sporter. Gejaagd zijn is niet altijd fijn en steeds op je tenen lopen gaat ook letterlijk pijn doen. Dus leer deze kinderen landen. We hebben oefeningen gedaan uit RelaxKlets van Florien van der Aar en Michal Janssen. Ga liggen en lag je handen, je knuffel of iets anders grappigs op je buik. Probeer wat op je buik ligt omhoog te krijgen door diep via je buik adem te halen. Houdt deze even vast en laat rustig zakken. Probeer met je aandacht bij je adem te blijven. Je hartslag zakt en je komt tot rust. Heerlijk.
Na 8 weken zat de coaching erop. Elke week hadden we 1 uurtje gewerkt aan de verschillende oefeningen. Fiene geeft sneller antwoord, spreekt met meer vriendinnen af, durft (bijna) de flik flak te doen bij turnen, valt zonder piekeren in slaap. Ze droomt wel iets meer dan voorheen en er komen af en toe nog wel wat lastige gebeurtenissen op haar pad. Haar juf en ouders zijn een belangrijke spil in dit geheel. Ze krijgt de ruimte om bewust te beleven en de juf en ouders leven met haar mee en ondersteunen haar waar mogelijk, ze accepteren en relativeren…en ze leven nog lang en gelukkig.
Dit was mijn eerste echte verhaal. Ik ben heel benieuwd wat jullie ervan vonden. In mijn voorstelblog kunnen jullie iets meer over mij lezen. Willen jullie dat ik over specifieke onderwerpen schrijf? Laat dan hieronder een reactie achter. Ik ga er dan mee aan de slag. Groetjes Suzan
Uitgelichte Afbeelding van LightField Studios/Shutterstock