Bovenbouw spelletjes Rad van Fortuin door Sharona. Het Rad van Fortuin is op dit moment een van de meest geliefde items voor leerkrachten bij de Ikea. Een simpel rad, met eindeloze mogelijkheden. We schreven er al eerder een blog over met ideetjes voor de onderbouw, nu is de bovenbouw aan de beurt!
Bovenbouw spelletjes Rad van Fortuin
Eerder al gaven we jullie verschillende ideetjes voor Rad van Fortuin spelletjes voor de onderbouw, o.a. het flitsen van letters, het maken van sommen en dictees bij het Rad van de Ikea. Natuurlijk zijn sommige dingen in de bovenbouw zeker nog wel te gebruiken (met wat kleine aanpassingen), maar toch willen we een stapje verder gaan en ook bij andere vakgebieden het Rad van Fortuin gebruiken.
Bovenbouw spelletjes Rad van Fortuin Taal
Creatief schrijven
Wil je de kinderen een creatieve schrijfopdracht geven, maar heb je nog geen idee waarover? Of zijn er kinderen in de klas die heel erg van schrijven houden? Geef hun schrijfopdracht dan een boost door een draai aan het rad.
Op het rad noteer je verschillende hoofdpersonen (wie), situaties die kunnen gebeuren (wat), plaatsen (waar) en eventueel tijden dat het verhaal zich afspeelt (wanneer).
Verboden woord
Met de bovenbouw spelletjes Rad van Fortuin kun je prima verboden woord doen. Hang diverse woorden uit je woordenschatlessen op (niet alleen het lopende thema, maar ook de oudere woorden zodat deze beter beklijven) en laat kinderen aan het rad draaien. Ze moeten nu het woord uit gaan leggen zonder deze of delen daarvan te gebruiken. Kan de rest raden over welk woord het gaat?
Leuk als samenwerkopdracht, maar ook als je nog een paar minuutjes met de klas over hebt.
Spelling
Dictee
Ook bij het Rad van Fortuin bovenbouw kan het dictee rad niet ontbreken. Je kunt ervoor kiezen om het rad vol te hangen met woorden van 1 of 2 categorieën of je maakt meerdere categorieën. Voordeel van de laatste variant is, dat de kinderen diverse woorden en categorieën tegen blijven komen. Er op dat moment weer even aan herinnerd worden. Eventueel kun je ook de spellingsregels van de categorieën die je op het rad hebt hangen erbij hangen. Hierdoor kunnen de kinderen bij twijfel even terug spieken.
Je kunt ervoor kiezen klassikaal elke dag een verrassing-5-woorden-dictee af te nemen. Als een ware quiz-juf draai je dan aan het rad en het lot bepaalt de 5 woorden. Je kunt ook kinderen samen laten werken aan het rad. In tweetallen of kleine groepjes. 1 kind draait het rad en noemt het woord. De rest schrijft het woord op en controleert, daarna kan er gewisseld worden van rol.
Woorden maken
Zorg ervoor dat je op het rad de letters uit het vorige blog over het Rad van Fortuin hebt hangen. Laat de kinderen een aantal keer het rad draaien en schrijf deze letters op. Nu krijgen ze 2 minuten de tijd om zoveel mogelijk woorden te verzinnen met deze letters. Maar let op, per woord mag je de letters maar 1x gebruiken. Wie kan de meeste woorden bedenken?
Boggle
Een variant op het bovenstaande is het spelletje Boggle. Geef de kinderen het Boggle-blad. De letters die gedraaid worden, worden op het blad in de vakjes geschreven. De kinderen krijgen daarna weer tijd om zoveel mogelijk woorden te maken, alleen moeten nu goed opletten! De letters die gebruikt worden moeten in verbinding met elkaar staan (recht of schuin). Voor elke woord krijg je punten. Tel hiervoor de lengte van de woorden. Elke letter is 1 punt. Wie verdient de meeste punten?
Rekenen
Automatiseren
Automatiseren blijft ook in de bovenbouw van belang. Ook het Rad van Fortuin bovenbouw kun je hierbij gebruiken. Zet diverse automatiseer sommen op het rad (denk bijvoorbeeld aan keer-sommen). Laat de kinderen samen werken en geeft ze een bepaald aantal minuten. Bijvoorbeeld 5, probeer in 5 minuten zoveel mogelijk sommen goed te beantwoorden. 1 kind draait en noemt het antwoord van de som, het andere kind controleert en houdt de puntentelling bij. Na 5 minuten wisselen ze, wie heeft de meeste sommen goed?
Het leuke hiervan is, dat de kinderen, zonder dat ze het doorhebben, stiekem 2x aan het oefenen zijn met automatiseren!
Naast keer-sommen kun je er ook voor kiezen om deelsommen aan te bieden. Of een mix van beide op het bord.
Uitdagende rekenproblemen
Heb je een groep die wel van een rekenprobleem houdt? Verander dan het rad eens in een uitdagend rekenproblemen rad. Stel bijvoorbeeld per dag een rekenprobleem centraal en laat de kinderen maar eens proberen deze op te lossen. Lukt het jullie om alle rekenproblemen op te lossen?
Lees ook: Rekenspelletjes voor in de bovenbouw
Zaakvakken
Toporad
Topografie is een echt bovenbouw vak, dus een spel met het Rad van Fortuin hierin kan in de bovenbouw zeker niet ontbreken. Kopieer de topografie kaarten die de kinderen moeten leren, één met de plaatsnamen en een paar zonder. Lamineer ze eventueel zodat je ze langer kunt gebruiken.
Op het rad zet je de topografie die geleerd moet worden. Bijvoorbeeld de rivieren en steden. Laat kinderen samen werken aan deze opdracht. Ze draaien aan het rad en wijzen op de kaart aan waar bijvoorbeeld de rivier ligt. 1 kind controleert met de ingevulde kaart of het klopt.
Quiz
Sommige zaakvakmethodes hebben als extra materiaal al een quizmeester, waarbij de kinderen elkaar kunnen overhoren. Dit zou je ook heel gemakkelijk zelf kunnen maken voor het rad van fortuin.
Zonder zelfs al teveel voorbereiding. Voor jezelf zou je een paar quiz-vragen kunnen bedenken, maar je kunt de kinderen ook aan het werk zetten. Laat ze na elke les maar eens zelf een of twee vragen bedenken, van iets wat ze geleerd hebben. Enkele van deze vragen plaats je er op het rad van fortuin bij en zo kunnen de kinderen tussen de lessen door oefenen voor de toets die eraan komt.
Creatieve vakken
Drama
Mocht je het rad van fortuin gemaakt hebben voor de creatieve schrijfopdracht, je kunt deze ook gebruiken voor drama. Verdeel de klas in groepjes en geef een draai aan het rad. Laat de kinderen toneelstukjes bij de situaties bedenken en uitspelen. Eventueel kun je ook verschillende groepjes, verschillende situaties geven en laten raden wat er gespeeld wordt.
Tip voor bij het Rad van Fortuin
Als je werkt met bijvoorbeeld de verschillende spellingcategorieën of het aanwijzen van verschillende topografische dingen, dan kun je overwegen om het rad in kleur te maken.
Als je het voor de spellingcategorieën uit zou werken zou jij bijvoorbeeld alle -ng woorden blauw, schr- groen en samengestelde woorden geel maken.
Waarom met kleuren werken? Omdat kinderen daar ook een houvast aan kunnen hebben. Als ik een gele tref, heeft het dus te maken met de regels omtrent samengestelde woorden.
