Door Petra. De lente en zomer zijn de seizoenen om buiten actief te zijn. Verplaats de spelles naar buiten en ga aan de slag met de tikspelen voor buiten.
Na de meivakantie kan ik niet meer terecht in het speellokaal vanwege een nieuwe instroomgroep. Aangezien ik met mijn combinatiegroep 2/3 gebonden ben aan mijn gymtijdstip, gaan we de gymles van groep 2 anders organiseren. Tot de zomervakantie zijn de spellessen buiten. Hiervoor heb ik allerlei tikspelen voor buiten verzameld. Deze tikspelletjes zijn buiten goed uitvoerbaar. Natuurlijk zijn ze ook in het speellokaal te gebruiken of tijdens het buiten spelen.
Lees ook: buitenspelen met je kind – tips
Tikspelen voor buiten
Criteria tikspelletjes
Een tikspel voor buiten dient bij kleuters aan een aantal criteria te voldoen. Zo is het overzichtelijk om met één tikker, taak en richting te werken. Tikspelen dienen bij voorkeur in een klein groepje gespeeld te worden. Werken in een kleine groep heeft als voordeel dat je het als leerling, maar ook als leerkracht beter kunt overzien. Zo kun je als leerkracht goed nagaan of alle leerlingen echt deelnemen aan het spel.
Tikspelen kun je verdelen in rondloopspelen, overloopspelen en kriskrasspelen. De eerste twee varianten zijn uitermate geschikt voor groep 1 en 2. Kriskrasspelen kunnen prima uitgevoerd worden, maar het kan wel raadzaam zijn om vrijplaatsen in te bouwen. Zodat iedereen in staat is om overzicht te houden en op adem te komen.
Tikspelen voor buiten: rondloopspelen
Bij een rondloopspel kan je denken aan de bekende spelletjes: zakdoekje leggen, reus en kabouter, moeder (vader) hoe laat is het. Bij rondloopspelen is de richting vastgelegd. Er is vaak maar één route of kant die een kind op kan. Een nadeel van rondloopspelen is dat veel leerlingen toekijken en daardoor minder bewegen.
Jachthond en haas
De kinderen staan in een kring. De haas loopt een zelfgekozen route langs de kinderen. De jachthond moet proberen de haas te pakken, maar hij moet wel precies dezelfde weg lopen als de haas. De haas heeft gewonnen als dit niet lukt. De jachthond wint als hij de haas heeft afgetikt.
Drie is te veel
De groep staat in een dubbele rij in de kring. Er is een jager die iemand probeert af te tikken. Het kind wat gepakt moet worden kan zichzelf veiligstellen door voor een ander tweetal te gaan staan. Het achterste kind is dan het nieuwe kind waarop gejaagd mag worden. Bij drie is te veel staan veel kinderen stil, maar er is voor iedereen de kans om een keer weg te moeten rennen.
Overloopspelen
Bij overloopspelen als tikspel voor buiten is de looprichting van de spelers bepaald. Je kunt denken aan spellen als vos kom uit je hol en schipper mag ik overvaren. Het voordeel bij overloopspelen is dat iedereen betrokken is. Je moet oversteken!
Dierentuintikkertje
Leg een paar hoepels neer in het tikveld. Dat zijn dierenhokken. In die hokken komen dieren te staan. De dieren mogen vanuit de hoepel tikken. Op teken van de leerkracht lopen de kinderen naar de overkant van de dierentuin. Ze lopen langs de dierenhokken, maar moeten ervoor zorgen dat ze niet getikt worden. De dieren blijven in hun hok. Denk eraan dat je de afstanden goed uitkiest. Het moet wel spannend zijn om te passeren.
Overlopertje
Probeer bij dit tikspelletje voor buiten naar de overkant te komen zonder getikt te worden. De tikker probeert zoveel mogelijk te tikken, maar niemand is af! Want: wie als eerste 10 keer is overgestoken heeft gewonnen. Ben je afgetikt, dan begin je weer bij 0.
Naamtikkertje
Alle kinderen staan aan één kant van het speelveld. De leerkracht roept een naam (of namen) en die kinderen worden de tikkers. De overige kinderen proberen naar de overkant te lopen zonder getikt te worden. Dit kan heel spannend zijn, want de tikker kan naast je staan. Je moet er dus voor zorgen snel weg te kunnen. Goed opletten dus!
Kriskras spelen
Bij kriskras spelen kunnen kinderen zich in alle richtingen op bewegen. Bij kriskras spelen kun je denken aan voetje van de vloer, kat en muis, een baltikspel, tikspelen met poortjes en verlos of tikspelen met hindernissen. Bloemtikkertje is een leuke variant in het voorjaar. De uitleg van dit spel kun je hier vinden (inclusief een aantal andere buitenspellen voor de hele basisschool).
Spiontikkertje
Bij spiontikkertje stuur je één kind even weg en wijs je een verlosser aan. Als je afgetikt ben ga je op de grond zitten (of een andere afgesproken plek). De verlosser mag je bevrijden en dan mag je weer meedoen met het spel. Komt de tikker erachter wie de verlosser is?
Dobbelsteen tikkertje
Je maakt met hoepels een dobbelsteenbeeld na en gaat dan tikkertje spelen. Je mag niet in de hoepel stappen. Een filmpje met uitleg vind je hier.
Tikkie, jij bent hem!
Genoeg tikspelen om je les mee te beginnen of te eindigen. Natuurlijk zijn deze spelletjes ook tijdens het buitenspelen te organiseren of te gebruiken bij een spelles in het speellokaal.
In de blogs die volgen zal ik aandacht besteden aan o.a. balspelen, stoeien en groene spelen. Wil je nu al meer ideeën om buiten te doen met materiaal, lees dan buitenspeelgoed voor kleuters.
Heb jij nog leuke tikspelen die ook buiten goed uitvoerbaar zijn? Laat het dan weten!
Bron: Bronnenboek bewegingsonderwijs voor de basisschool 3. Spel. Bekijk het boek hier.
Afbeelding van Syda productions/Shutterstock
