Mijn telefoon bleef stil afgelopen maandagen, er was nog geen invalklus. Ik snapte er niks van, want er zijn nog veel niet-ingevulde vacatures. Blijkbaar staan er veel onbevoegden voor de klas. We hebben als maatschappij daardoor nog steeds niet door hoe groot het probleem van het lerarentekort is, ik vind het een catastrofe.
Hoeveel onderwijsvacatures in Nederland?
Maar hoeveel onvervulde vacatures zijn er eigenlijk in het basisonderwijs?
Uit de laatste meting van oktober 2022 blijkt dat het landelijk tekort voor leraren 9,5 procent van de werkgelegenheid van leraren bedraagt, oftewel 9.700 fulltime banen. In andere woorden: bijna 1 op de 10 leraren in het primair onderwijs ontbreekt. Dit is een verdere stijging ten opzichte van het jaar daarvoor. Bron.
Complexere scholen hebben de grootste tekorten. Funest voor de kansengelijkheid dus, want iedereen weet inmiddels wel dat de leraar er enorm toe doet. Zie ook Hattie en Marzano, hier. Ik maak me echt grote zorgen over al die kinderen die wellicht uit zullen vallen in de maatschappij. Hoe groeien ze op? En wat wordt er met hun kracht gedaan? Ik schreef er al een jaar! geleden over dat ik me grote zorgen maakte over de kansengelijkheid en die zorgen worden alleen maar groter. We horen wel eens wat in de media over het lerarentekort, maar ik zou graag zien dat de alarmbellen als koeienbellen constant in je oor blijven klinken. Want mijn hemel, wie komt in hemelsnaam op voor die kinderen op de complexere scholen? En wat is de invloed van dit lerarentekort op de maatschappij in zijn geheel?
Hoeveel onbevoegden voor de klas?
In het blog over de kansengelijkheid van een jaar geleden schreef ik over onorthodoxe maatregelen: geen onbevoegden meer voor de klas! Maar het lijkt wel juist méér als lapmiddel ingezet te worden. Het is een lapje voor het bloeden, terwijl de slagaders open liggen. De gevolgen op de lange termijn voor de kinderen, maar ook zeker de gehele maatschappij zijn niet te overzien! Het moet blijkbaar heel hard pijn gaan doen bij alles en iedereen voordat dat nou eens duidelijk is.
Geen onbevoegden voor de klas
Want hoeveel er dat op dit moment zijn, is nog steeds volstrekt onduidelijk. Zelfs de voormalige minister weet het niet, in zijn kamerbrief is niet het percentage meegenomen dat wel op school werkt als bijvoorbeeld onderwijsassistent, maar ingezet wordt als leerkracht. Mohammed Guellaï schreef er al over in 2021, bekijk het hier. De minister snapt dat scholen hierop overgaan, als noodoplossing. Daar ben ik het dus niet mee eens, naar buiten toe moet de catastrofe (je kunt dit geen probleem meer noemen) heel duidelijk worden. Maar dan moet eerst knetterduidelijk worden wat de tekorten zijn en ook waar!
Hoe zit dat op jouw school?
Toen ik de gegevens van Amber van Teachertapp kreeg, ontsnapte er een vloek uit mijn mond, ik zeg het eerlijk. De vraag is ingevuld door 1127 leraren. 51% van de basisschoolleraren geeft aan dat op zijn of haar school onbevoegden voor de klas worden gezet. 51%! Niet te doen.
Dit moet nul zijn wat mij betreft, zodat niemand meer een plaat voor de kop kan hebben en het bij iedereen IN YOUR FACE is dat er een ramp gaande is.
Zorg dat je je personeel behoudt
Ik schrijf veel over personeelsbehoud, zorg dat je de leerkrachten in je school houdt. Dat kan echt, getuige de weinige vacatures op de Klassewerkplek scholen. En leerkrachten kunnen ook zeker beter voor zichzelf zorgen, door bijvoorbeeld grenzen aan te geven. Zorg dat die stille reserve terugkomt en nieuwe docenten met open armen ontvangen worden, zie ook dit opiniestuk.
Ik ga ook weer meer voor de klas
En hand in eigen boezem hè, ik ga ook weer meer voor de klas. Ik wil de komende periode wat extra invallen (al was er deze eerste twee weken dus niks) en waarschijnlijk krijg ik binnenkort tijdelijk ook twee dagen een vaste groep. Ik kan het extra geld ook wel gebruiken met de inflatie, maar ik vind het ook zeker belangrijk om met mijn voeten in de klei te blijven staan. Rol ook de rode loper uit voor die stille reserve die terugkomt. Wat zeg ik? Rol de rode loper uit voor alle leerkrachten! Zorg knettergoed voor ze, want ze kunnen niet gemist worden.
Hoeveel vacatures heeft jouw school?