Goed technisch leren lezen in groep 3 is heel belangrijk, maar waarom? En hoe organiseer je dat in de klas? Inclusief voorbeelden en een dagplanning uit mijn eigen praktijk toen ik groep 3 leerkracht was.
Technisch leren lezen in groep 3, hoe dan?
Ik zeg altijd in de groepen die ik lesgeef: “lezen is het belangrijkste dat er is”. Door te lezen, ga je steeds beter lezen, kun je steeds meer verschillende boeken lezen, vind je lezen steeds leuker, lees je nog meer, etc. Je hebt het nodig voor kennisopbouw, om de wereld om je heen te leren kennen, sociale interactie te kunnen begrijpen. Zelfs bij het rekenen komt lezen voor, denk maar aan de verhaaltjes/redactiesommen.
Het leesniveau in Nederland
Helaas zijn er nog veel mensen laaggeletterd, zo’n 2,5 miljoen Nederlanders hebben veel moeite met lezen en schrijven, lees er hier meer over. Dat heeft natuurlijk invloed op hun hele leven. Als we kijken naar kansengelijkheid, hebben zij minder kansen op een baan, dus ook minder inkomen en minder grip op geldzaken. Ook de Pisa resultaten zijn niet best, bekijk ze hier, er komen steeds meer laaggeletterde 15-jarige leerlingen. Daar moet natuurlijk wat aan veranderen en kan ook zeker met goed technisch-leesonderwijs.
Leren lezen in groep 3
Goed leren lezen start in groep 3, of tenminste, dan leren de kinderen vaak lezen. Maar in groep 1 en 2 wordt er al gezorgd voor voorbereidende leesvaardigheden, zoals een boek voorlezen en hierover praten, rijmen, hakken en plakken, klanken herkennen. In groep 3 leren de meeste kinderen (sommige kinderen kunnen bij de start al een beetje) lezen. In de eerste helft van groep 3 leren ze de woorden precies zo lezen zoals je ze schrijft, klankzuiver. De verschillende letters worden hierbij duidelijk aangeboden, hier is instructie op. Al snel gaat het vervolgens om het verschil tussen hakken en plakken – voor de spelling – en het zoemend lezen om de woorden aan elkaar te kunnen lezen.
In de tweede helft van groep 3 is het belangrijke om alle aangeboden letters goed te onthouden en woorden goed gelezen worden. Daarnaast leren de kinderen nieuwe woordsoorten, zoals de niet-klankzuivere woorden geeuw en haai. Woorden moeten steeds vloeiender worden gelezen, zodat het tempo omhoog kan.
Bekijk hier alle kerndoelen van technisch lezen.
Hoe richt je het lezen in in groep 3?
In het boek Technisch lezen in een doorlopende lijn van Marita Eskes, bekijk het hier, staat dat er aangeraden wordt om per week minimaal 480 minuten te besteden aan technisch lezen, spellen, taal én leesbevordering. Dat komt dus neer op 96 minuten per dag, uitgaande van een schoolweek van 5 gelijke dagen. Daarnaast wordt het aangeraden om ook 60 minuten per week te besteden aan risicolezers.
Voorbeeld rooster groep 3
De afgelopen tijd heb ik een aantal maanden ingevallen in groep 3. Voor mij kon een dag er ongeveer zo uitzien in deze dagplanning/lesrooster:
Later in het jaar kwam ook stillezen op het programma met een leesvraag van Lezen met Kinderboekenjuf.
8.30 uur Inloop met werkjes in circuitvorm (rekenen en lezen)
Tijdens dit werk 15 min Bouw met aantal leerlingen.
8.45 uur Dagopening en terugblik waar lezen, spelling, rekenen en schrijven in terugkwam
9.00 uur Rekenen
10.00 uur Pauze
10.15 uur Voorlezen (dit moet elke dag, de kinderen vonden het ook heerlijk)
10.30 uur Dictee op wisbordje voor directe feedback
10.45 uur Samen een tekst lezen of duolezen (zie hieronder over rijke teksten)
11.00 uur Veilig leren lezen: Veilig en vlot voor – koor – door en werk uitleggen
11.15 uur Lezen met risicolezers terwijl de rest van de klas werkt
11.30 uur Schrijven
12.00 uur Pauze
12.15 u eten met filmpjes VLL of rekenverhalen
12.30 uur Vreedzame school
13.00 uur Wereldoriëntatie: kennisoverdracht en bijvoorbeeld samen met klas lezen uit boek in thema, soms zelf een tekst schrijven, woorden schrijven bij een tekening, etc.
13.45 uur Tekenen/Handvaardigheid in thema
14.15 uur Afsluiten
14.30 uur Naar huis
Rijke teksten lezen
Om wereldoriëntatie en lezen te koppelen gebruik ik veel de leesteksten van Klas van juf Linda. De thema’s haalde ik uit de kerndoelen voor wereldoriëntatie die je overzichtelijk vind in het boek Begrijpend lezen in een doorgaande lijn van Marita Eskes, bekijk het hier. Je werkt aan kennisopbouw, leesbevordering en kunt ook aan andere vakken werken, zoals wereldoriëntatie, lees hier meer informatie over rijke teksten.
De kinderen van groep 3 gingen bijvoorbeeld helemaal aan bij het onderwerp kastelen waar Linda deze teksten voor heeft. Ik maakte hier een leesboekje van, zodat de kinderen in een week elke dag een tekst lazen. Ik las de tekst de eerste dag voor, de kinderen lezen mee. De tweede dag lazen we de tekst samen en de dagen erna konden de leerlingen de tekst dan zelf lezen of in duo’s waarbij een sterke lezer werd gekoppeld aan een risicolezer. Zo maakte ik ook een boekje over de zintuigen en het lijf, zie deze teksten, passend bij een van de thema’s van Veilig leren lezen. In het circuit in de ochtend kwamen vaak leesspellen terug, zoals die van de ridders. De teksten waren soms best pittig, dus dan kon ik mooi extra uitleg geven over het onderwerp, ook goed voor de woordenschat. Kijk dus zeker hier welke leesteksten Linda allemaal al heeft.
Meer weten over leren lezen?
Ik kan de boeken van Marita Eskes zeer aanraden om het technisch leren lezen in groep 3 een boost te geven. Voor jezelf is het heel goed om je kennis over boeken bij te houden, je kunt dan beginnen bij Wie niet leest is gek van Naomi Smits.
Er staan affiliate links in dit blog.